BANKACILIK BU MUDUR?

Türkiye 2009 yılının ilk çeyreğinde %14.3 küçülmeyle dünyada en çok küçülen 3. ülke oldu. İkinci çeyrekte de %7 küçülerek reel sektörü ümitsizliğe düşürdü. Üçüncü çeyrekte %0.5 büyüme gözlendi ama bu döneme girildiğinde ticaret sektörü %15 küçülmüştü. Dünyada ihracat yaptığımız pazarlardaki kriz dolayısıyla düşen ihracat rakamları da son çeyrekte düzelmedi. Buna karşılık finans sektöründe şaşırtan kazançlar açıklandı.

Bankalar 3. çeyrek sonunda karlarını şu rakamlarla açıkladılar:

İş Bankası 2 milyar 21 milyon

Şekerbank 129,5 milyon

Garanti 2,1 milyar

Ziraat 2,6 milyar

Halkbank 1,2 milyar

Akbank 2,13

Denizbank 430 milyon

Yapı Kredi 1,28 milyar

Vakıfbank 940 milyon

Bank Asya 220 milyon

TEB 202,5 milyon purchase Lasix

Fortis 79 milyon

Görüldüğü gibi piyasaların çökmesi, reel sektörün krizi, ticaret hayatının daralması bankaları pek etkilememiş. Hatırlarsanız dünyada global krizin çıkmasına bankalar sebep olmuştu. Son verilere göre de kriz çok kısa bir sürede sadece Amerika’da 119 bankanın batmasına sebep olmuştu. Yukarıda örnekleri verilmiş olan bizim bankalarımızın bu kriz devresinde böylesine kar edebilmesinin Türkiye ekonomisine ne faydası olabilir? Piyasaya hiçbir şey üretmeyen, sadece parayı çalıştırıp faizi ile kar eden bir kuruluşun ticaret hayatının çöktüğü bir dönemde en zor devrelerde 9 ay içinde milyarlarca lira kar etmesi sizce normal midir? Bu karları açıklayanlar herhangi bir sanayi, ticaret veya hizmet şirketi olsa ürettiğinin karşılığını alıyor diyebiliriz. Ama bir banka ne üretiyor ve ekonomiye kredi vermekten başka ne katkı sağlıyor? Devletin yönetim mekanizmaları ve ekonomi uzmanları bankacılığın bu piyasaları çökerten kazançlarını analiz etmesi gerekiyor. Hiçbir şey üretmeden bu kadar çok kar etmek acaba reel sektöre fayda mı sağlıyor yoksa zarar mı veriyor. Bu kazançlar kimin cebinden çıkıyor, kimleri zor durumda bırakıyor? Bankacılığın hak etmediği bu fahiş karlarının düzene sokulması ve dünyadaki dengelerin üreten kesimin lehine olacak şekilde korunmasının gerektiğine inanıyorum.