Ekonomi Kahininden Uyarılar..

  order Prozac online

Ekonominin Kahini Prof. Dr. Oral Erdoğan, Türkiye ve dünya için Umutlu.

Ekonomi Kahininden Uyarılar…

BESİAD Ekonomi Kahini Prof. Dr. Oral Erdoğan’ı konuk etti. Erdoğan önemli değerlendirmeler yaptı…

Bodrum Gündem Haber

Ekonomi Kahini olarak değerlendirilen, Bilgi Üniversitesi Uluslararası Finans Yüksek Lisans Program Direktörü Prof. Dr. Oral Erdoğan, Bodrumlu işadamlarına son on yılda yaşanan global kriz ve seçim öncesi ve sonrasında piyasalarda yaşanan finans krizi ile ilgili bilgiler verdi.

Özellikle finans çevrelerinde yaptığı tutarlı açıklamalarla bilinen “Ekonomi Kahini” olarak da adlandırılan Erdoğan “Ekonomide kriz teğet geçmedi, kriz kiriş olup içimizden deldi geçti ama Kemal Derviş ve arkadaşlarının döneminde alınan tedbirler işe yaradı. Uzun vadede Türkiye toparlanmayı başardı. Türkiye AB’ne girecek ise ortalama yüzde 6,5 luk bir büyümeyi sağlamalı bunu istikrarlı bir hale getirmeli.Ancak Türkiye AB  konusunda kendisini çok bağımlı hissetmeye devam etmek yerine , AB Türkiye sayesinde daha güçlü olur politikası izlemek gerek, ne olur AB ne girelim diye yakarmak yerine , Avrupa adam ol gel Türkiye ile çalış demek gerekir. Bu yıl ise beklediğim büyüme yüzde 8 oranında gerçekleşir. Ancak piyasalar AK Parti seçimi kazansada kazanmasada seçim öncesi ve sonrası mutlaka bir gerginlik yaşayacak” dedi.

Kıyaslamaya Dikkat: Tunus ve Mısı’ı İşsizlik vurdu…

Bodrum Esnaf ve İşadamları Derneği (BESİAD) tarafından Denizhan Restorant’da düzenlenen “Küresel Kriz Tedbirler Faiz, Enflasyon ve Türkiye Yaşanan Ekonomik Kriz’in Neresinde”  konulu toplantıda konuştu. BESİAD Başkanı Cenk Sezgin ve yönetim kurulu üyelerinin yanı sıra 30′a yakın işadamının izlediği panelde konuşan, “Ekonominin kahini” olarak da adlandırılan ve Bodrum’da iki yıl içerisinde üçüncü kez iş adamları ile buluşan Bilgi Üniversitesi Uluslararası Finans Yüksek Lisans Program Direktörü Prof. Dr. Oral Erdoğan, ilginç saptamalarda bulundu.

Erdoğan son on yılda dünyada yaşanan krizin iki ayağı olduğunu belirterek “Bunlardan birisi  ABD ekonomisi yönetimine ilişkin yaşananlar,  diğeri ise uluslararası spekülatörlerin piyasalardaki dominant rollerine ilişkin piyasa dalgalanmaları Dünyada 2008 sonunda ABD para politikası hareketleri ile resassyonu birkaç ay içinde bitirmek üzere adım attı ve 2009 un başlarında bunu bitirdi. Uyuyan Avrupa ise 2009 ‘un 2. yarısı ve 2010 ‘da ekonomik ve finansal kriz içinde kendini buldu.  Yunanistan’ da ekonomik krizler işsizlik nedeniyle sokaklarda ölümler oldu. ABD ki finansal kriz ardından Avrupa ve hiç finansal olayla ilgisi olmayan Tunus ve Mısır’ daki gelişmelere neden oldu. 2008’de  işsizlik konuşulmazken son bir iki yılda ülkelerin en önemli sorununun işsizlik olduğu ortaya çıktı. Bunlar olurken Türkiye ve birçok ülke krizin boyutunu tam algılayamadı. Değerli bir bakanımız tünelin sonunda bir ışık gördük ama kamyonun ışığımı gün ışığımı anlayamadık, demişti. Eğer bunu anlayamıyorsanız şoför olmayın o kurumun başında olmayın. Sorun yaşanması en yüksek olasılıklı ülkeler Avrupa, Doğu Avrupa, Latin ve Asya ülkeleri. Sovyetlerden kopan ülkelerdeki ekonomik gelişmeler bir anda durdu. Latin Amerika’ da şu anda kriz var ama tam ifade edilemiyor. Çin 2009 başından itibaren devlet aracılığı ile ekonomiye ciddi subvansionlar sağladı ve üretime devam etti. Dünyada krize girilip fon bulunamazken Çin böyle dönemde üretime devam ederek Japonya’nın elinde bulundurduğu tahvil zenginliğini eline geçirmeye başladı” dedi. brand Viagra

Kriz teğet geçmedi, kirişi ortasından deldi geçti…

Erdoğan son on yılda yaşanan kriz sırasında sık sık konuşulan, teğet geçti laflarının doğru olmadığını belirterek “Kriz teğet geçti geçmedi” diye konuşarak çözülmez. Biz zaten krizle yaşamaya alışkın bir ülke olduğumuz için bunu fazla hissetmedik. Aslında ekonomide kriz teğet geçmedi, kriz kiriş olup içimizden deldi geçti ama Kemal Derviş ve arkadaşlarının döneminde alınan tedbirler işe yaradı. Uzun vadede Türkiye toparlanmayı başardı. Türkiye AB’ne girecek ise ortalama yüzde 6,5 oranında bir büyümeyi sağlamalı ve bunu istikrarlı bir hale getirmeli. Ancak Türkiye AB konusunda kendisini çok bağımlı hissetmeye devam etmek yerine, AB Türkiye sayesinde daha güçlü olur politikası izlemek gerek, ne olur AB ne girelim diye yakarmak yerine, Avrupa adam ol gel Türkiye ile çalış demek gerekir. Bu yıl ise beklediğim büyüme yüzde 8 oranında gerçekleşir. Ancak piyasalar AK Parti seçimi kazansa da kazanmasa da seçim öncesi ve sonrası mutlaka bir gerginlik yaşayacak” dedi.

Türkiye güvenilir ülkeler arasında…

Erdoğan Avrupa’ da ülke bazlı finansal risk farklılaşmasında Türkiye’nin güvenilir ülkeler arasında yer aldığını belirterek  “Entegrasyon sağlanan bir alan olan gecelik fonlama piyasasında yani gecelik faizlerde güven sağlandı. Ancak bu bir gecelik güvenliktir yarın ne olacağı bilinmez. Çünkü bu AB ülkelerinin birbirine hala güvenmediğini gösterir. Avrupa’ da Avro’ya ayak uyduramayan çıksın denilmeye başlandı. Avrupa’ daki reel sektördeki farklılaşma birliğin bozulmasındaki ana sıkıntıları gösteriyor. Avrupa ABD‘nin finansal oyunu karşısında zayıf kaldı ve ekonomik krize girdi, birlik parasal harmonizasyonu nispeten sağlama hedefinde iken finansla entegrasyonunda aynı başarı sağlanamadı. Euro bazlı çıkarılan tahvillerin riski farklı fiyatlandı. Parasal itibar aynı ancak ekonomik güçler farklı olunca krizde ortam eylem sağlanamadı. Bu nedenle bazı ekonomik uyarılarda bulunmak istiyorum. Kriz paniği ile kontrolsüz yapılan ve yapılabilecek eylemler moral hazarda (Ahlaki çöküntüye) neden olabilir. Rekabetçi ekonominin temel sorunlarını sadece finansal entegrasyonda aramak yine yetersizdir. Global finansla oyuncular düşük risk yüksek getiri planlarını ekonomik krizler pahasına uygulayabilmektedir. Avrupa Merkez bankasının kontrolü dışında kalan finansal sistemin düzenlenmesini ve denetiminde uyum ve sistematik sağlanmalı” dedi.

Çin deniz taşımacılığında dünya lideri oluyor…

Global ticarete ilişkin önemli göstergelerden biri olan deniz taşımacılığı endekslerinde kayda değer düşüşler hatta çöküşler yaşandığını belirten Erdoğan “Özellikle, son 1 aydır tanker taşımacılığı endeksinde %39 gerileme (1079′dan 658′e) oldu. Buna bir de son 1 ayda %36 ve son 2.5 ayda %60 düşen kuru yük taşımacılık endeksi (BDI) eklenince ticaretteki tehlike sinyallerini ifade etmiş oluruz. Doğrulama için bir bilgi de salı günü bültenlere düşen Güney Kore′nin dev taşımacılık firmasının iflas problemiyle karşı karşıya kalması eklenebilir. 2008 yılında da taşımacılık tarafında benzer gelişmeler vardı, bugünden farkı finansal sistemin kilitlenmesi için de yeterince sebep vardı. Şimdi, finansal sistem daha tedbirli. Ekonometrik çalışmalara göre dünya uzunca bir dönem, kümülatif bakıldığında, istikrarlı bir büyüme gösterebilir. Ancak, görünen o ki büyümenin ülkeler bazında paralel hareket etmeyeceği. Dünya, yeni dengesini aramak üzere ivmeyi artırdı. İster ülkeler, ister iktidarlar, ister şahıslar bazında, kim batar kim çıkar zaman gösterecek. Ancak Çin’in deniz taşımacılığında son beş yıla kadar ilk beşte dahi yokken şu anda ikinci sıraya yerleştiğini ve dünya liderliğine oynadığını göz ardı etmemek gerekir“ dedi.

Topyekün kriz yakın zamanda olmaz…

1960 ve 2010 yılları arasındaki finans ve ekonomi verilerine dayanarak önümüzdeki uzun bir süre dünyanın global bir krize girmeyeceğini belirten Erdoğan “En az 2020-2023 yıllarına kadar global bir kirz yaşama olasılığı son derece düştü. Münferit şok ve hafif krizler olabilir ama topyekün bir çöküş olasılığı çok düştü. Türkiye açısından ise siyasi atmosfer bir tarafa bırakılırsa ekonomin çok hızlı büyümesi olasılığı yükseldi. Dünya ekonomisi istikrarlı bir büyüme ve gelişme gösterirken Türkiye ortalama yüzde 4,5-  5 büyüme ortalamasını yakalarsa bu  iyi bir büyümedir. Türkiye 7-8 yılda bir aniden bir daralma gösteriyordu. Önemli olan istikrarı sağlamaktır. Yüzde 5 , 5-5 büyü ama süreklilik sağlamalıyız. Örneğin hükümet karar alıyor ekonomik strateji hazırladık deniliyor ama hala ülkenin hangi bölgesine ne üreteceğiniz belli değil  İhracata dayalı iç üretimin oluşturulması, gerekir, şu an ihracatı ithalata dayalı yapıyoruz. Ekonomide Türkiye nin tüm bölgelerine dağılmış dengeli bir büyüme sağlanamıyor, bölgeler arası büyüme ve üretim dengesi mutlaka kurulmalı. Ve  Türkiye’de ki  sanayi kesimin finansmanında banka hakim yapı yerine alternatif finans sistemlerinin hızla yayılması gerekir. Aksi halde bir gurup dominand hale gelirse aşırı kazanç transferleri oluşuyor. 2009’da  reel sektör çöktü  ve yüzde 15  küçüldü, ama mali sektör uçtu. Finans kesim  ve reel kesim dengesinin iyi oluşması ve kaynakların doğrudan bankacılık kaynaklarından temin edilmesi yerine alternatif sistemlerin oluşturulması ve özel sektörün tahvil ile borçlanabilmesini sağlamak gerekir.” dedi.

“Piyasalar” seçime yönelik beklentisini “kaygılı” fiyatlamış durumda

Erdoğan “Sadece seçim tarihi öncesi ve sonrası olarak ayrım yaptığımızda, piyasaların seçim sonrasında daha yüksek risk primi beklediklerini teyit ediyoruz. Öyle ki; halen çok kısa vadeli getirinin örneğin 3-4 ay vadeli bononun iskonto oranı %7’nin altında iken bu oranın özellikle seçimi takiben 1 aylık vadeler için hızlı yükselmesine yönelik fiyatlama olduğu dikkati çekiyor. Bir diğer ifadeyle, bugün “piyasalar” seçime yönelik beklentisini “kaygılı” fiyatlamış durumda. Kaygıları geçerli olmaz ise, hem faizlerde ciddi gerileme, hem de borsada hızla 70 binin üzeri teyit edilebilecek. Unutmadan bu sadece “bugünkü piyasa oyuncuları”nın beklentileri üzerine bir değerlendirmedir . Seçimler ile ilgili analizlerde piyasalardaki her vadeye bakınca her vadenin farklı faizde olduğu görülür.Seçime kadar ki algılanan risk seçimden sonra çok yüksek görülüyor. Seçim öncesine göre seçim sonrasını piyasalar daha riskli algılamaktadır. Seçime yaklaştıkça borsaya giren sıcak para azalır.  Örneğin referandum da korkulan olmadı, sıcak para girişi arttı, ithalat patlamaya devam etti, faizler düştü. Her seçim öncesi ve sonrasında risk vardır.Bu nedenle seçime doğru hafif bir kriz tırmanması yaşayabiliriz. Ak Parti tek tek başına iktidar olur ama yeterli çoğunluk sağlayamaz ise ve birde Cumhurbaşkanı kim olabilir, Anayasa değişikliği konuları  ve ardından AK parti seçimi kazansa dahi piyasalardaki gerilim kademe kademe yaşanmaya devam edecek. Bu nedene Türkiye’de yaşanacak gerilim biliniyor ve şu andan finans sektörü buna göre hareket etmeye başladı. Türkiye  yakın ülkelerle ticari işbirlikleri yaparak  Türk parasını yayma stratejisini geliştirmeli. Çünkü dünya piyasasında paranızı yaymadan  gücünüzü arttıramıyorsunuz” generic Viagra dedi.

Erdoğan turizmcilere de ciddi uyarılarda bulunarak uluslar arası seyahat acenteleri ve turizm şirketleri ile  pound ve Avro ile yapılan sözleşmeleri bankalarda TL: ye çevirme anlaşması yapılarak ani düşmelerden korunulabileceğini belirterek “İngiltere’de 2012 yılından itibaren ekonomide rahatlama başlayacak bu nedenle bu yıl için İngiltere pazarından fazla bir şey beklenmeyebilir ama İngiliz pazarında gelecek yıldan itibaren büyük bir rahatlama olabilir” dedi.

Erdoğan’ın yaklaşık iki buçuk saat süren konuşması iş adamlarının soruları ile sona erdi.