KRİZ AŞISI-3

 

Stratejik düşünme
K

riz Aşısı 3: Batmak için ekonomik krize gerek yok!

Şimdi sallandınız fark ettiniz mi? Hoop! Bir kere daha! Bunu da mı fark etmediniz? Oysa yerküremizde sürekli böyle küçük şiddette sallantılar oluyor. Bunları fark etmediğimiz için çürük evler inşa ediyoruz, sonra da şiddeti büyük bir deprem olduğunda feleğimizi şaşırıyoruz. İnşa ettik, şaşırdık demedim çünkü şiddeti büyük depremler 1939′dan -Erzincan- ve hatta tabii ki daha öncesinden beri oluyor. Ama bizim kültürümüzde kayıt tutma alışkanlığı yok, ölçümleme ve geçmişten ders alma maalesef yok. Ahh ah! Her seferinde çabucak unutulmuş yaşanan felaketler. 1999 depremi sanki ilk defa olmuş gibiydi bu ülkede. Buradan nereye varacağımı anladınız. Gündem ekonomik kriz olunca… Her seferinde bu son krizmiş gibi davranmıyor muyuz? Çürük temel üzerine inşa edilen güzel görünüşlü evler gibi, kriz geçince çürük temel üzerine güzel görünüşlü firmalar inşa etmiyor muyuz? 

Bir aralar sık duyduğunuz bir sözü hatırlatmak istiyorum: Deprem değil, çürük bina öldürür. Bunu şirket hayatına uyarlarsak: Ekonomik kriz değil, stratejik çalışma yapmamak batırır!
Stratejik çalışma nedir? İşleri yapmak değil, yapılış sekilleri üzerinde çalışmaktır. Bu ise bir lideri hedeflerine götürecek en önemli beceri; yeni iş yapma yolları tasarlama, var olanları iyileştirme. Bir işletmenin temelleri dediğimizde iş sistemleri aklımıza gelmeli. İş sistemleri inşa edilmemiş yani temelleri sağlam atılmamış işletmelerden zaten her sene bir dolu batan var tüm dünyada, bunun için ekonomik krize gerek yok. Kriz bunları hızlandırıyor sadece.

 

Krizden güçlenerek çıkan firmalar ise işte bu stratejik çalışma dediğimiz şeyi yapanlar. Evet, azınlıktalar, her konuda olduğu gibi iş dünyasında da disipline olup, kendini geliştirip, doğruyu yapanlar azınlıkta tabii ki. Bence işin acıklı yani şu ki, herkes ama herkes bunu yapabilir, özel bir kabiliyet gerekmiyor sadece bir bakış açısı değişikliğinden başka!
Basit reçetemiz şu: Bir işletmedeki işlerin %95′i rutin olduğuna göre, bunların nasıl yapılacakları sistemler haline getirilip çalışanların ellerine verilir ve sonra işlerin yapılış şekilleri yani iş sistemleri iş sahibi ve yöneticiler tarafından sürekli iyileştirilir ve hedeflere giderken de gerektikçe sıfırdan yeni sistemler geliştirilir. Bir anlamda hedefin nasıl gerçekleştirileceği sistemlerle tasarlanır. Çünkü hedefin kalıcı olması da buna bağlıdır.

 

Rekabetle baş etmenin, krizleri atlatmanın, işletmedeki her sorunun çözümü budur. Keşke bunu Türkiye′deki tüm KOBİ patronlarına anlatabilsem! Neyse ki en azından bizimle çalışan iş sahiplerine anlatabildik. Bugün bir tanesiyle konuşuyordum, benimle çalışmaya başladığında işletmesini kapatmak üzere olan bir iş sahibi. Kendisi, krizi son derece rahat ele aldığını, artık her şeye sistem düşüncesiyle yaklaştığı için doğru yaptığı sürece krizin onu etkilemeyeceğini bildiğini söyledi. Son derece mutlu oldum.
Acaba 28 Ekim 1923′te Atatürk ne düşünüyordu? “Aa hadi yarın Cumhuriyet ilan edelim” dememişti sanırım. Bunu çok önceden planlamıştı ve buna göre de stratejik çalışma yapmıştı (bkz. Su Çılgın Türkler). Günler, haftalar boyu planlar, planlar… Üstelik savaş gibi olağanüstü bir hal sırasında. “Ben de bir Türk anasından doğmadım mı? Türk anaları daha Mustafa Kemal′ler doğurmayacak mı?” sözü alçakgönüllülük olarak algılanabilir. Oysa bence burada Ulu Önder bir gerçeğe işaret ediyor, liderliğin sadece belli kişilere has olmadığı gerçeğine. Gençliğe hitabesinde, aranızdan bir “lider” çıkarsa cumhuriyeti kurtarın demiyor. “Bu ahval ve şerait içinde” herkesin vazifesi olarak bildiriyor, yani herkes lider olabilir diyor ve eminim kimler üstüne alınırsa onların lider olacağını da içinden biliyor. Biraz sıradışı ve büyük düşünen bir Mustafa Kemal koskoca bir devlet kurduysa, e herhalde siz de KOBİ′nizi krizden başarıyla çıkarabilirsiniz. Lütfen üstünüze alının, çünkü Kriz Aşısı 1′de söylemiştim, siz isletmenizi kurmakla çoktan lider oldunuz. Ben size inanıyorum ve söz veriyorum.

 

Stratejik çalışma yapmaya bir başlayın, hayatınız değişecek.