Bodrum Çarşı Esnafının Feryadı Aşımızı Aşırma

 Peki sorun neydi?      Bundan tam 11 yıl önce,2000 yılında kamuoyu Bodrum çarşı esnafımızın onurlu,demokratik ekmek mücadelesine hakkını koruma gayretine şahit olmuştu.İlk sivil esnaf örgütlenmesi olarak Bodrum ticari tarihine geçecek bu çabanın bizzat mimari olarak  gördüm ki ,hiçbir şey değişmediği gibi ,bir çok şey yitik hanesine yazılmış bile.    

O zaman 250 kişilik basın toplantısı ve 833 imzalı dilekçe ile Kaymakamlık, Valilik, Bakanlık ve TURSAB nezdinde ciddi girişimlerimiz olmuştu. Esnafın Belediye Meclis Salonunu hınca hınç doldurduğu hatta bahçeye taştığı o basın toplantısında taşınan pankartlardaki şu iki slogan hiç aklımdan çıkmıyor;

“Yumuşak başlı isek ,kim dedi uysal koyunuz?”

“Sabrımızı taşırma aşımızı aşırma”.

Bilindiği üzere 40 yıldır Kos (İstanköy) adasından Bodrum’a günübirlik ziyaretler olur.500 ile 2000 civarında turist 3-4 saatliğine Bodrum’a iner,alış-verişin yapar ve mini Bodrum turunu tamamlayarak geri döner. Turizm pazarlama konseptinin  ve stratejilerinin değişmesi sonucu bazı acenteler Kos’taki acentelerle iş birliği yaparak günübirlik Bodrum turlarını organize ederler. İşte dananın kuyruğu bundan sonra kopmaya başlar.

Nasıl mı? Anlatayım.    

60’lı yıllardan bu yana Kos’a gelen turist için bir günlüğüne de olsa Bodrum’a gelmek büyük bir şanstır. Turizm çeşitliliği ve Bodrum’un cazibesi açısından turistin 30 dakikada Türkiye’ye geçme talebini ve zevkini kim önleyebilir ki? Tur organizatörleri ortalıkta yokken de   Kos-Bodrum geliş-gidişleri zaten vardı. Bu sektörü onlar keşfetmiş ve Bodrum’a sunmuş değiller. Haa şimdi örgütlü olunca turist sayısı biraz artmış olabilir,hatta bunun için tur şirketleri yatırım ve harcamalar yapmış olabilirler. Ancak tüm bunlar gümrük kapısından Bodrum’a ayak basan turistleri apar topar gözlerini bağlarcasına paket servisi ile götürülme gerekçesi olamaz. Bu yöntem hem etik değil,hem de turizm kalitesi açısından hoş değil.    

Alış-veriş merkezleri Bodrum’un sırtından ve Bodrumlunun yarattığı turizm değerinden pastanın tamamına yakınına hükmederken çarşı esnafı kepenk mi kapatsın veya acından mı ölsün? Onların ödenecek çekleri yok mu, çocuklarına okul harçlığı vermeyecekler mi?

Dükkan sahiplerine kira, devlete vergi, elektrik, su faturası, sigorta primi ödemeyecekler mi?

Eğer çarşı esnafı tüm bunlardan muafsa o zaman diyeceğim bir şey yok. Değilse ortak akılla orta yolu mutlaka bulmak zorundayız. Hiç bir yetkilinin çarşının turizmden kaynaklanan ekonomik girdisini  birkaç şirkete kanalize etme lüksü yoktur.      Olmaz beyler ! Böyle aç gözlülük ve bencillik Türk kültür ve geleneğinde yoktur. Bizim insanımız paylaşımcıdır,diğergamdır. Bu olsa olsa vahşi kapitalizmin ektiği tohumların acı meyveleri olabilir. Altta kalanın canı çıksın mantığına ve turizmde tekelleşmeye  çanak tutan bu uygulamaya yetkililer dur demelidir. En azından orta yol bulunmalıdır.    

Her şeyden önce turist (acentaya değil) “BODRUM”a geliyor. Eğer Bodrumlunun 60’lı yıllardan bu yana dişiyle tırnağıyla, binbir fedakarlıklarla oluşturduğu Bodrum Markası olmasaydı acaba senin o centerlerin, acentaların Bodrum’da olur muydu?

O halde yiğidi öldürmeden hakkını ver. Hep bana, hep bana deme, biraz da çarşı esnafını düşün. Evet organizasyonlarınız nedeniyle turist sayısının artışında bir miktar katkınız olabilir, bunu inkar etmiyorum. Çarşı esnafından katkı payı isteyebilirsiniz, oturup ortak organizasyonlar yapabilirsiniz. Sonuçta turist özgürce çarşıyı da gezer sizin götüreceğiniz yere de gider. Üstelik turiste aptal muamelesi yapmak ve çarşı esnafı hakkında yalan yanlış bilgilerle bindiğiniz dalı kesmek Türk misafirperverli-ğine yakışmaz.

  generic Propranolol Ayıptır, ayıp…

Ne zamandan beri turiste fahiş fiyatlarla ürün satmak profesyonellik oldu?

Aslında yapılan hanutçululuğun daniskasıdır. Hem karga tulumba turisti çarşı dışına kaçırıyorsunuz hem de cironuzun %30’unu acentalara veya rehberlere komisyon olarak ödeyip  kayıtdışını meşrululaştırıyorsunuz. Açtırmayın ağzımı,bunu herkes biliyor. Eğer çevirdiğiniz dümenleri birileri turiste de anlatırsa işte asıl dananın kuyruğu o zamana kopar.    

Sonuç olarak diyorum ki başta Kaymakamlık, Belediye, Ticaret Odası ve Esnaf Odası olmak üzere çarşı esnafını ezdirmeyecek önlemler acilen alınmalıdır. Kos’tan gelen turistlerin çarşıyı gezme hakkı ellerinden alınmamalıdır. Gerekirse bu konu uluslararası mahkemelere bile taşınmalıdır.

Gönül arzu ediyor ki yerel yöneticiler Bodrum çarşı esnafını yalnız bırakmasın.