Bodrum Gündem

Covıd-19 Salgını Su Ürünleri Sektörünü Nasıl Etkiledi…? Av.Hazal Buse Bozan Bodrum Gündem Yazıları

Covıd-19 Salgını Su Ürünleri Sektörünü Nasıl Etkiledi…? Av.Hazal Buse Bozan Bodrum Gündem Yazıları

 

COVID-19 diğer adı ile Coronavirus salgını tüm dünyayı etkisi altına almaya başlamış iken, ülkemizde de 10 Mart itibariyle ilk kez görüldü.

Salgın, ekonomiyi küresel boyutta etkilemesi sebebi ile bazı sektörlerin üretim ve ihracat miktarlarında sert düşüşe sebep olmakta. Bu küresel salgından en çok etkilenen sektörlerden biri de su ürünleri sektörü.

2019 yılındaki su ürünleri satış miktarları göz önüne alındığında COVID-19 salgınının ilan edilmesinden sonra ihracat kapasitesi %60 oranında, iç piyasa satışları ise %50 oranında azalmıştır. Su ürünlerinin de olduğu gibi hayvansal mamullerin üretiminin ve satışlarının devam etmesi gerekmektedir. Ülkemizde devam eden pandemi dolayısıyla pazarlama yapılamaz ise stoklar yoğunlaşacak, ayrıca su sıcaklığının artmaya başlaması ile birtakım hastalıkların oluşumu söz konusu olabilecektir. Bu nedenle, kapasite artırımına izin verecek düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde bu durum, üreticilere mali açıdan zarar getirebilir. Bazı işletmelerin bu durumun önüne geçebilmek adına yemleme oranlarını azaltma yoluna gittikleri görülmektedir.

Bahsedilen hususların doğurabileceği sorunların önüne geçebilmek adına Avrupa Komisyonu, Avrupa Denizcilik ve Balıkçılık Fonu kapsamında yeni tedbirler önerdi. Önerilen tedbirlerin başında su ürünleri yetiştiricilerine finansal destek verilmesi; finansal kaynakların daha esnek bir şekilde tahsis edilmesi, su ürünlerinde stok artışı yaşanması durumunda depolama için su ürünleri kuruluşlarına destek verilmesi yer almakta.

Ülkemiz ele alındığında, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan destek paketinde 24/03/2020 tarihli 31078 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca 01/04/2020 ila 30/06/2020 tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükellef grupları ile ilgili muafiyetler sıralanmıştır. Geçen yılın aynı döneminde ayda ortalama 20.000 ton ihracat yapıp yaklaşık 90 milyon dolar girdi sağlayan sektör üç aylık dönemde yaklaşık 250 milyon dolar döviz hasılatı sağlarken, salgının başladığı son bir aylık dönem verilerine göre bu yılın Nisan-Haziran döneminde 100 milyon dolarlık ihracatı ancak yapabilecek durumdadır.

Ülkemizde devam eden pandemi sürecinin etkilerinin 3 ay gibi bir süre sonunda azalarak tamamen biteceği öngörülmektedir. Bu sürecin sonunda da su ürünleri sektörünün büyümeye devam edip güçleneceği şüphesizdir. Her geçen gün su ürünlerine olan talebin artışı, su ürünleri sektörünü ülkemizin parlayan yıldızı haline getirmiştir. Bu nedenle Sayın Cumhurbaşkanı’mızın açıklamış olduğu destek paketine sektörümüzün de dahil edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca salgının engellenmesi amacıyla alınan kararlar sonucu sınır kapılarının kapatılmış olması, sınırlardan girip çıkan araç ve şoförler hakkında kısıtlamalar getirilmesi de ihracatta yaşanmakta olan düşüşe etki etmektedir.
FAO’nun yayınlamış olduğu “How is COVID-19 affecting the fisheries?” adlı makalesinde de su ürünleri ihracat oranlarının hedeflerine ulaşabilmesi için alınması gereken önlemlerden bahsedilmiştir. Öncelikle uluslararası ticaret alanında, özellikle gıda sektörü açısından ticaret akışlarının mümkün olduğunca esnek şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla düzenlemelerin yapılması, tedarik zincirine erişimin sağlanması ve ürünlerini yurtdışına ihraç eden üreticilerin satışlarını sürdürebilmeleri için liman, demiryolu ve sınır geçişlerindeki yetkililere sürekli erişiminin ve gerekli kurumlar ile işbirliğinin sağlanması gerekmektedir.

Ülkemizde ve dünyada görülmekte olan salgın kişileri daha sağlıklı beslenmeye yöneltmiştir. Bu sebeple su ürünlerine –özellikle balık- olan ilgi ve ihtiyaç giderek artmaktadır. Bilindiği üzere Omega-3 yağ asidi bakımından en zengin besin olan balığın bağışıklık sisteminin güçlenmesi üzerinde sayısız faydaları bulunmaktadır. Yarattığı katma değer ve istihdama katkısı ile gün be gün büyüyen su ürünleri sektörünün gelişimi için gerekli düzenlemelerin ve desteklerin hayata geçirilmesi büyük önem arz ediyor.

 

 

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.