Bodrum’un Yeni Gündemi El Yakan Elektrik Faturaları ve Güneş Enerjisi Yatırımı

Bodrum sezona tedirgin başladı, pandemi krizi turizmi ve turizme bağlı ilçe ekonomisini nasıl etkileyecekti? Turist getiren uçaklara izin verilecek miydi, pandemi tedbirleri artan maliyetleri karşılayabilecek miydi, seyreltilmiş mekânlarda nasıl hizmet verilecekti? Pandeminin gölgesinde bir sezon geçirdik. Bu arada orman yangınları baş gösterdi. Boşaltılan oteller, yangınla mücadele derken bu günlere geldik. Şimdi gündem değişti.

Geçen hafta Antalya’da güneş enerjisi fuarındaydım. Fuar için iyi hazırlanılmış. Fuar boyunca ülkemizden ve yurt dışından gelen katılımcı ve ziyaretçiler, güneş enerjisini tüm boyutlarıyla ele alıp işleyen oturumlara katıldılar. Güneş enerjisinin bugünü ve yarını, yeni teknolojiler, dünyadaki enerji krizi, yerli üretim, ülkemizde güneş enerjisinin önünün açılması için yürürlüğe konması gerekli hukukî düzenlemeler, küresel iklim krizinin sektöre etkileri gibi konular fuarın gündemindeydi.

Bizim Gumbel Group’un standında Buharettin Karabağ’ı gördüm. Buharettin Karabağ, Turizm Teknik Müdürler Derneği’nin kurucu başkanı. Karabağ, yaklaşık otuz kişilik teknik bir ekiple gelmiş fuara. Ekibin arasında Hasan Erdemir’i gördüm. Erdemir bir otelin bölge teknik direktörü. Bodrum ekibi güneş enerjisinin gerekliğinin farkında. Ekiple sohbet ettik. Hemen herkes el yakan elektrik faturalarından şikâyetçi. Elektrik faturaları tüm dünyada yükselişte, görünen o ki daha da artacağa benziyor. Almanya, Fransa, Hollanda gibi ülkelerin hükümetleri artan elektrik faturalarını sübvanse edeceğini açıkladı, bizde ise henüz ses yok. Ertesi gün yine fuarda Ömer Faruk Dengiz ile karşılaştık. Aynı zamanda bir otel işletmecisi olan Dengiz, Bodrum Otelciler Derneği adına her bir standı gezdi, katalogları titizlikle inceledi. Sonra stantta sohbet ettik. Dengiz, ekonomisi turizm üzerine kurulu olan Bodrum’da artan elektrik maliyetlerini karşılamak için yenilenebilir enerji kaynağı olan güneşe yatırım yapmanın öneminden bahsetti. Dengiz dünyadaki enerji krizinin farkında, elektrik faturalarının çok daha fazla el yakacağını biliyor, önümüzdeki yıllarda elektrik kesintilerinin olacağını da öngörüyor. Otel işletmelerinin güneşi yatırım aracına dönüştürmeleri bir tercih değil artık, bir zorunluluk. Fakat öncelikle farkındalık yaratmak gerekiyor. Önümüzdeki günlerde yapılacak olan güneş enerjisi farkındalık çalışmalarına biz de destek vereceğiz.

Fuardan sonra Bodrum’a döndüm. Bodrum sarı yazı yaşıyor hâlâ. Hava güneşli, sıcaklık tam kararında; ne üşüyoruz ne terliyoruz. Ağaçtaki narlar kandil gibi sarkıyor dallardan, Bodrum’un kendine özgü mandalinasının nefis kokusu sarmış bahçeleri. Komşum Fevzi Bey’le sohbete daldık. Fevzi Bey, kırk seneyi aşkın Almanya’da yaşamış, şimdilerdeyse yazları Bodrum’da, kışları Hannover’de geçiriyor. Fevzi Bey, Türkiye’nin güneş enerjisi potansiyelini görüyor ve bu potansiyeli değerlendiremediğimizden dolayı hayretler içinde. Almanya güneş fakiri bir ülke olmasına rağmen güneş enerjisinde dünya lideri. Türkiye genel olarak çok uygun güneş enerjisine. Fosil yakıt olan kömür, petrol, doğal gazda dışa bağımlılığımızı, bundan dolayı güneş yatırımlarının stratejik önemini filan gündeme bile getirmiyorum. Örneğin Bodrum, konumu itibariyle güneş elektrik sistemleri için elverişli bir yer. Çünkü güneşlenme açısından ülkemizin en verimli şeridi içerisinde yer alıyor. Kış aylarında güneş panellerinin üzerini kapatan kar yağışları olmadığından ülkemizin birçok yerine göre özellikle kış aylarında daha fazla enerji üretimine olanak sağlar. Aynı kapasiteye sahip, İstanbul’da tesis edilecek olan bir sistem ocak ayında, temmuzda üreteceği enerjinin yüzde 25’ini üretirken, Bodrumda bu oran yüzde 40’lara çıkıyor. Yıl boyunca üretilecek enerji açısından kıyaslarsak da Bodrum’daki bir üretim tesisi İstanbul’dakine oranla yaklaşık yüzde 35 daha fazla enerji üretimi sağlıyor. Bu da yatırım maliyeti aynı olmasına rağmen sistemin getirisinin daha fazla olması anlamına geliyor.

İster evde ister fabrikada ister otelde olsun; her kullanıcı en az tükettiği kadar güneş elektrik sistemi kurmalıdır. Bu sayede hem kendi elektrik ihtiyacını doğayı kirletmeyen temiz enerji kaynağından karşılayacak hem de sistemin kendini amorti etmesi sonucu ömür boyu elektrik faturası ödemeyecektir. Kamusal alanlarda, tüm kamu kurumlarının kurum çatılarına güneş enerjisi kurulabilir ve kurulmalıdır. Bodrum Belediyesi bu işe öncülük etmelidir. Örneğin belediyelerin ilçe geneline yayılmış tesislerinin üzerine kurulmalıdır. Belediye ait, pazar yerleri çatısı, sosyal tesis çatıları, otoparklar üzerine kurulmalıdır. Tüm hastaneler, özel okullar, AVM’ler çatılarına kurabilir. Siteler ortak kullanım alanlarına güneş enerji tesisi kurarak sadece elektrik bedellerini ödemenin ötesine geçerek sitenin ortak kullanımındaki giderlerini sıfırlamak üzere bir kaynak olarak kullanabilir. Sıfır karbon emisyonlu, doğa harikası bir Bodrum için topluca güneşten elektrik üretimine geçmeliyiz. Bodrumlular olarak her gün doğan güneşi de israf etmemeliyiz.

Dünyanın kabuk değiştirdiği şu günlerde en köklü dönüşüm enerji alanında. Sanayi toplumunun enerji kaynağı fosildendi, 21. yüzyıl dijital toplumunun enerji kaynağı da güneş. Bodrum; enerji dönüşümüne öncülük etmeli, model olmalı. Bodrum’a yakışan da bu.