Kültür Mabedi Halıcı, Sayın Burku kimdir?

Bodrum’un değerli markalarından ve sevilen isimlerinden Sayın Burku ile 25 Ağustos 2010 da yapmış olduğumuz röportajımızı anısına itafen tekrar yayınlıyoruz…

Bu röportajda merhumun ilmek ilmek dokuyarak emek verdiği 38 yıllık markasının doğuş hikayesi ve onun hayatı ile ilgili özel bilgileri bulacaksınız.

Ropörtaj: Fatih Bozoğlu/Bodrum Gündem

25 Ağustos 2010

Bodrum′da herkesin bildiği tanıdığı bir halıcı Sayın Burka. Tanımayanız varsa da illaki önünden geçmiştir dükkanının ve o kesif halı kokusunu hissetmişsinizdir. Kuveyt saraylarında, başbakanlık binalarında dev halıları imal eden Sayın Burka Bodrumluyum diyor. Öz Bodrumluyum diyor hem de. Çocukluktan başlamış bu işe çok sevmiş. Rastlantı diyor bu işe başlamasına lakin öyle sadece rastlantıdan öte iki üniversite bitirerek bu mesleği değerli hale getirmiş. Hem alaylı, hem eğitimli bir

işletmeci. Rekorlar kitabına girmek için müraacat etmiş, hedefi yaklaşık 800 metre kare halıyı imal etmek, yani dünyanın en büyük halısını. Başardığında Bodrum tanıtımına katkısını düşünebiliyor musunuz?

Dükkanını kültür mabedi olarak niteliyor. Biz merak ettiklerimizi sorduk. Çok samimi  çok rahat cevapladı. Hiç düşünüp ne diyeyim demedi, aklına geldiğini, düşündüğünü aktardı.

Nerelisiniz?

Kaş , Antalya, esasen yörük, ama Bodrumluyum. Yörüklerde halı, kilim var ama benim halı işinine girmem tamamen raslantı.

Türkiye′de rastlantılar çok önemlidir. Nasıl oldu?

Halıcı: Bir kahvede çalışıyordum. Bir gece  bir arkadaşım sana Kaş′ta bir butikte iş buldum dedi. Bir gittim halı kilim işi.3.5,-TL haftalık

alıyordum adam 4,-TL verdi. Henüz 11 yaşındaydım. Yancı derler, aç-kapa, çay, temizlik işlerine bakardım. Tezgahtarlık ve ondan sonra da ortak oldum.

Ama hep aynı adamlarla çalıştım.

Bodrum′a ne zaman geldiniz?

1988′de geldim. İzmir′de üniversitede okurken çalıştığım yerin Bodrum′da da dükkanı vardı. Hafta sonu tatile diye geldim, 1-2 halı satıp burada kaldım.

Bu halıcılığın bir de imalat kısmı var. İmalat, toptan satış ve ihracat var mı?

Halıcı: İmalata 1994 yılında başladık. Konya′da 3. üniversitemi okurken,  (Fransız Dili ve Edebiyatın bitirdim) başkalarına yaptırıyorduk. Orada ilgi duydum, dükkanları araştırırken

nasıl yapılıyor diye. Daha önce imalat yapanlara model ve renkleri veriyorduk onlar da yapıyorlardı. Sonrasında  bir eleman bulup imalata başladık. 2000 yılında İlk büyük siparişimizi

Kuveytlilerden aldık. O zaman ham maddeyi de kendimiz almaya başladık. Çünkü onlarla kontrat yapmıştık. İstanbul′a İslam eserleri müzesine gittik. Nasıl bir halı istediklerini

göstermek için oraya götürdüler bizi. Aslını sorarsanız, bizim yaptıklarımız daha güzel oldu. Çünkü yünü çok özeldi. Onlar çok özel siparişler veriyorlar, ne Milas halısı gibi nede Hereke halısı,

malzeme kalitesi açısından daha farklı. İlk  yaptığımız özel imalat o halıydı ve 20 metreydi. O sipariş bizim önümüzü açtı.

İmalat yaptırırken belirli tercihleriniz var mı?

Tabii ki. Genelde klasik Türk motiflerinin hakim olduğu modelleri tercih ediyoruz.

Büyük halı konusunda dünyada bir numara sizsiniz. Kaç tane büyük halı yaptınız?

 3 adet büyük halı imal ettik.

 Her 3 halı da Kuveyt′te mi?

Evet. Biri Emirlik Sarayında,  İkincisi Başbakanlık Sarayında, Üçüncüsü de burada bir yerlerde. O özel bir yere hediye olarak gidecek.

Halıcılıkta satış yaptıktan sonra sizin servisiniz devam eder mi, yoksa satışla beraber biter mi?

Alıp sattıklarımızın yanında, eski halılardaki tamirat işlerini de yapıyoruz. Bunun yanı sıra satış sonrası halının bakımıyla ilgili isteyenlere  yardım da ediyoruz.

 Halıcılığın bir raconu var mıdır?

Bu işin raconu Dürüstlük ve istikrardır. Ben buraya geldiğimde 15 tane dükkan vardı, 3-5 tane kaldık. Dürüst ve istikrarlı çalışırsan kalıcı olursun.

Eskiyle karşılaştırıldığında Bodrum′daki ticari memnuniyetiniz ne durumda?

Bize en büyük darbeyi Çin, Pakistan, Hindistan, illegal yollardan gelen halılar vuruyor. Ben dükkanda sadece Türk malı olan,  Anadolu imalatı halı satıyorum. Bu nedenle kısmen memnunum ama sistem

yerli üretimi ve satıcıyı korumalıdır.

Türkiye piyasasında bu iş yapan insanlar birbirinden haberdar mı?

 İstanbul da dahil olmak üzere bu işle uğraşan bin kişi varsa, hepsi de birbirini tanır veya duymuştur en azından.

Milas hem bu bölge, hem de Türkiye için önemli bir imalat yeri. Bu bölgenin Türkiye′deki konumu nasıl?

 Ekonomik açıdan gittikçe kötüye gidiyor. Çünkü buralarda halı imalatı yapanlar para kazanamıyorlar. Piyasa kötü, yurtdışından gelen halılara göre pahalı kalıyorlar, burada emek çok ucuz.

Bir de tembelleşiyor. Adam gidip otelde 500 Lira′ya çalışıyor, niye halı yapsın?

 El halısının pahalı imajı vardır. Makine halılarından da sonra, bu halılar daha mı pahalı?

Çok yanlış düşünüyoruz. Çünkü uzun vadede el halısı neredeyse bedava. Arkadaşımın eşi gidip 700 Lira′ya makine halısı almış.

Halbuki Milas’ın köylerinde dokumacısından aynı fiyata el halısı alabilirler. Sizce hangisi ucuz sorarım size?

 Yaklaşık el halısının maliyeti ne kadardır, işçiliğe göre oranlarsak?

Esasında 700 Lira′ya satılan el halısının maliyeti çok daha fazladır. Emek gücünü hesaba katmadan söylüyorum bunu. Onu yapıyorlar ve paraya sıkıştıkları anda rahatlıkla

satabiliyorlar. Bir tür yatırım aracı gibi iş görüyor halı. Anadolu′da hala altından sonra en önemli yatırım aracı halıdır. Hiç bir zaman kaliteli halı kaybettirmez pirim

yapar. Makine halılarının bu anlamda ne kadar pahalıya geldiğini böylece daha iyi anlamış oldunuz.

Turistler gelip halı aldıklarında nasıl transfer ediyorsunuz? Sonuçta bunlar oldukça ağır ve yer kaplayan ürünler.

 Dünyanın her yerine gönderimlerimiz var. Sonuçta ihracat da yapıyoruz. Toptancılık yapmamızın yanı sıra, dünyanın neresine istenirse istensin halı gönderebiliyoruz.

Ağırlıklı çalıştığınız bir ülke var mı? 

Avrupa ülkeleri, Amerika, Arap Ülkeleri. Yalnız bu sıralar ekonomik açıdan daha iyi durumda olan Arap ülkelerine daha fazla ihracat yapıyoruz.

Müşteri profiliniz nasıl?

Hem ekonomik açıdan, hem de kültürel açıdan üst düzey insanlara halı satıyoruz.

Bodrum içinde ağırlık olarak ne tercih edilir?

Genelde kilimler daha ön plandadır. Yine de bizim en iyi müşterilerimiz Türkler.

Son olarak ne söylemek istersiniz?

Evler olduğu sürece, yaşam devam ettiği sürece halıcılık da devam eder. Eğitim seviyesi yükseldikçe bizim ürünlerimize eğilim daha çok oluyor.