Page 4 - Erol Manisalı - Bodrum Gündem
P. 4
Prof. Dr. Erol Manisalı ile “Her şey ve Hiçbir şey...”
̈
̈
anlayış. Oymakbaşlarımız bize her gun uç iyilik
̈
̆
̈
yapacaksın diye ogut verirlerdi. Ailede dokuz Amerika'nın tekeline sokmak isteyen darbeciler
̆
ogretmenin bulunması, eşim ve çocugumu da kimlerdi?
̈
̆
̆
̈
koyarsanız uzerine en yakın on bir akrabam -“Başta toprak agalarıydı, içimize kadar girmiş
̈
̆
ilkokuldan, universiteye kadar ogretmendir. Bu belki tarikatlar ve cemaatlerdi, Amerika ile derin ilişkileri
̈
̆
de bir rekordur. Ogretmenlik ve izcilik genlerimde var. olan sermayedarlardı. Bunların çocukları ile bu
Ozellikle izciligi hayatım boyunca uyguladım. konuları konuşmuş ve tartışmış biri olarak
̆
̈
̈
̆
̆
̈
̆
Çocuklugumda da, lise çaglarında da aynı soyluyorum. Turkiye'de darbeler içsel degil dışsal
anlayıştaydım...” etkiler ile yapılmaktadır. Bir kapalı darbe de Kore
̈
Savaşı'na asker gondermekle gerçekleşti. Bizimle
Anneniz ve babanız da öğretmen miydi? hiçbir ilişkisi olmayan Kore'ye, Amerika'nın çıkarları
̈
-“Evet, evet. Annem Elçin ve babam Ekrem Manisalı da için savaşmaya gittik ve yuzlerce insanımızı kaybettik.
ogretmendir. Once Istanbul'da sonra da Silivri'de Bunu kimse darbe olarak nitelemez, ama bu bal gibi
̈
̆
̆
ogretmenlik yaptılar...” bir darbeydi...”
̈
Lise çağlarınız nasıl geçti? 27 Mayıs da Amerikancı bir darbe midir?
̈
̈
-“Dedigim gibi Vefa Liseliyim ben. Lisede Kultur Kolu -“Aslında dogru soyluyorsun. 27 Mayıs Amerikancı bir
̈
̈
̆
̆
Başkanıydım. Şimdi aradan 59 yıl geçmiş. Diger darbedir. Sanılanın aksine ozgurlukleri de getirmedi.
̆
̈
̈
̈
̂
̈
̈
̈
̈
liselerin kultur kolu başkanları olarak hala ̂ Ismet Inonu seçim propagandasına bile çıkamadı,
̈
̈
̈
goruşuyoruz. Sayıyorum; Çamlıca Kız Lisesi Kultur yasaklandı. Kutahya'da, Afyon'da, taşlandı. Yere duştu.
̈
̈
̈
̈
̈
̈
Kolu Başkanı rahmetli Haldun Taner'in eşi Demet Buyuk badireler atlattı o donem. Neden Amerikancı
̈
̈
̈
Taner, Istanbul Erkek Kultur Kolu Başkanı, şimdinin de diyorum; Amerika, Menderes'e liberal bir politika
̈
̈
̈
̈
̈
Turkiye Gazeteciler Cemiyet Başkanı Turgay Olcayto, izlemesini dayattı. 1958'de Turkiye ekonomisi çoktu.
̆
̈
̈
Galatasaray Kultur Kolu Başkanı Dogru Yol Partisi Menderes Amerika'ya gitti ve 350 milyon dolar gibi bir
̈
̈
kurucularından Mehmet Dulger, Istanbul Kız Lisesi para ve teknoloji istedi. Bugunun hesabı ile 20-30
̈
̈
̈
̈
̈
̈
Kultur Kolu Başkanı Prof. Dr. Necla Arat, Uskudar milyar dolara karşılık gelir diye duşunuyorum.
̈
̈
̈
Amerikan Kız Lisesi Kultur Kolu Başkanı Cevat Amerika bu isteklere olumsuz yanıt verdi. Amerika o
̈
̈
̆
Çapan'ın eşi Gonul Çapan. Biz bu arkadaşlar her hafta sıralar iç meseleleri ile boguşuyordu. Menderes bunun
̈
̂
̈
cumartesi gunleri lokalimizde toplanırdık. Hala ̂ uzerine Moskova'ya başvurdu. Menderes 1960 Haziran
̈
̈
goruşuyoruz, hepsi hayatta. Bizim lise hayatımızı sonunda Moskova'ya gidecekti. Plan şuydu; Iş Bankası
̈
̆
soruyorsun. Bugunden çok farklıydı. Şimdi, Imam ve Petrol O isi Sovyetler Birligi'ne verilecek ve
̈
̆
̆
̆
Hatip Okullarını, kızlı erkekli egitim olmasını karşılıgında da Amerika'nın vermedigi para ve
̆
konuşuyoruz. Geldigimiz noktaya bakar mısın? Siyah teknoloji alınacaktı...”
̈
ve beyaz gibi geçmiş ile bugun. Yani ilk başta
̈
̆
soyledigim gibi; her şey ve hiçbir şey...”
Atatürk Türkiye'si ile gelinen noktanın da “Her şey
ve Hiçbir şey...” olarak değerlendiren Erol Manisalı,
askerî darbeler ve darbe girişimleri ile ilgili olarak
oldukça dikkat çeken bir değerlendirme yaptı... Adnan Menderes 27 Mayıs olmasaydı bir ay sonra Moskova’ya gidecekti
̈
̈
̈
̈
-“Turkiye dedigimizde ben Anadolu kulturu ve
̆
insanını anlıyorum. Anadolu kulturunde de darbe diye
̈
̈
̈
̆
̆
bir şey yoktur. Anadolu uygarlıgı 25 uygarlıgın gelip
geçtigi ve dunyanın sentezci noktasıdır. Darbe
̈
̆
̈
̈
karşıtıdır. Ataturk ise bugune kadar gelmiş geçmiş en
̆
sentezci liderdir. Sovyetler Birligi ile Avrupa arasında Yanlış anlamadım değil mi; Adnan Menderes 27
̈
̈
dengeli bir Turkiye politikası yuruterek bunu
̈
kanıtlamıştır.” Mayıs darbesi olmasaydı, tam bir ay sonra
Sovyetler Birliği'ne gidecek, Amerika'nın vermediği
350 milyon dolar borç para ve teknoloji talep
Darbeleri kimler yaptırıyor?
-“Once darbeleri tanımlayalım. Açık darbeler vardır, edecekti, öyle mi?
̈
̈
̈
bir de ustu kapalı darbeler. Ataturk'un olumu ̈ -“Evet aynen boyle. Amerika bunu gordu ve içerdeki
̈
̈
̈
̈
̈
̈
Demokrat Parti'den hoşnut olmayan cepheyi işekledi.
sonrasında ilk kapalı darbe Marshall Planı'dır. Bu cephe içinde askerler de vardı. Çunku Adnan
̈
̈
Amerika Turkiye'ye kapalı bir darbe yapmıştır. Biz Menderes askerleri kuçumseyen bir davranış
̈
̈
̈
ilkokuldayken Celal Ince'nin ısmarlanmış kovboy içindeydi. Soylentilere gore Menderes 'Ben bu orduyu,
̈
̈
şarkılarını dinliyorduk ve hatta soylettiriliyordu. yedek subaylar ile idare ederim...' demiş. Askerler de
̈
Amerika'nın amacı neydi? Ataturk zamanında batı ile
̈
̆
̈
̈
̈
̈
̈
Sovyetler arasında kurulmuş olan dengeli politikadan ikiye bolunmuşlerdi, Ataturkçu subaylar ve diger
rahatsızdılar ve bunun bir an evvel bozulması tarafta da Amerikancı subaylar. 27 Mayıs ordunun
̆
̈
̈
̈
̈
gerekiyordu. Amerika ve Amerikancılar Marshall butunlugu içinde gerçekleştirildi. Ancak daha sonra
̈
̈
Planı'nı devreye sokarak Turkiye'yi Amerika'nın Amerikancılar ile Ataturkçu subaylar arasında sorun
̈
̈
tekeline sokmaya çalışıyorlardı. Bunu da Marshall çıktı ve Alparslan Turkeş gibi Amerikancı subaylar
surulduler. Ataturkçu subaylar bu uygulama ile
̈
̈
̈
̈
̈
Planı adı verilen, kapalı darbe ile başardılar...”
www.bgdergi .com 18 eylül-ekim-kasım 2018