2020 Dünya Ekonomisi
19 Şubat 2021 tarihinde çıkan haberde Renault’un 2020 yılında 8 milyar avro zarara girdiği yazılıydı. Önümüzdeki 3 yıl içerisinde Renault dünyada 15.000 kişiyi işten çıkaracak. Bu Renault’un tarihinde bir ilk oluyor. Unutmamalıyız ki Nissan arabalarının 43% ü Renault ya ait. Ayrıca satışlarda 21.3% düşüş göstermiş.
Coronavirüs komplo teorileri bütün dünyada havada uçuşuyor. Çin’i ancak 1 yıl sonra ziyaret eden Dünya Sağlık Örgütü’nün sadece şov yaptığı biliniyor. Kısacası adamlara bir şey göstermemişler, ya da göstermek istediklerini kibarca göstermişler. Yok aşıya çip koymuşlar, yok şuymuş, buymuş.
Burası gerçek ki dünyadaki gerçek ekonomik krizi birkaç ay sonra ortaya çıkacak. Ufak ve orta dereceli esnaftan tutun, hava yolları, havaalanları, seyahat acenteleri, oteller, eğlence merkezleri vb kan ağlıyorlar.
Bu kriz 1929-30 yıllardaki büyük kriz kadar önemli deniyor, lakin bence iş kaybı hususunda belki dünyada bir rekor kırılacaktır. Dünyada tahmin edemeyeceğimiz kadar insan sayısı işlerini kaybettiler. Her ne kadar devletler bu kayıpları açıkça söylemiyorlarsa dahi bunu kestirmek zor değil.
Şimdi ülke ülke dolaşıp şimdilik bilinen zararlara bir göz atalım.
2020 yılının ilk üç ayında dünyada 30 milyon kişi işini kaybederken, ikinci üç ayında bu rakam 195 milyona yükseldi. Yine 2020 yılının Ocak ve Şubat aylarında Çin de işlerini kaybedenlerin sayısı 5 milyonu buldu. Mart 2020 de 10 milyon ABD’li işlerini kaybettiler. ABD de toplam olarak 47 milyon kişi işlerini kaybettiler. İşsizlik sayısı 32%’yi buldu diyor St Louis deki Federal Reserve Bank.
Hindistan da onlarca milyon göçmen işsiz kaldı. Angus Reid enstitüsüne göre Kanada da ailelerin şöyle veya böyle 44% ü işlerini kaybettiler.
2020 yılının Mart ayı ortasından itibaren 900.000 kişi İspanya da işlerini kaybettiler. Aynı tarihlerde 4 milyon Fransız kısa süreli işsizlik parasına müracaat ettiler. Bir milyon Büyük Britanya’lı Üniversel Krediye başvurdu.
Almanya’da 500.000 şirket çalışanlarını kısa süre işsizlik parası almaya yönlendirdi. Bu tedbir Fransa ve Büyük Britanya tarafından da uygulandı.
Ayrıca pandemi zamanında kadın ticareti ve genç kızların evlendirilmeleri konusunda artışlar görüldü. Kadınlar ve kız çocuklar daha fazla mağdur oldular. Ev cinayetleri arttı, psikolojik bunalımlar zirve yaparken, hemen hemen her ülkede trafik kazalarında düşüş görüldü. Hava kirliliğinde inanılmaz azalmalar kaydedildi.
Hava Yollarının İflasları
Almanya’da hükümet Lufthansa’nın iflasını önlemek için dokuz milyar Avro aktarıp şirketin yüzde 20’sine ortak oldu.
Benzer durum İtalya ve İspanya’da yaşandı.
İflaslar her yerde.
2018’de iflas eden havayollarının toplam 406, 2019’da 431 uçağı varken 2020’de iflas eden 42 havayolunun filosunda toplam 485 uçak vardı.
Dünyanın her yerinde gerçekleşen havayolu iflaslarının ülkelere göre dağılımında ABD dokuz firma ile ilk sırada. İflas eden havayolları listesinde Almanya ve G.Afrika üçer firma ile yer alırken Türkiye’den de bir firma var.
Atlas Global, koronavirüs salgınından önce iflasını vermişti. Bir de THY’nin ortak olduğu SunExpres’in Almanya’daki şirketi SunExpres Deustchland var. Ama o Alman şirketi olarak görünüyor.
Koronavirüs salgını nedeniyle havayolları zor durumda kalarak iflas ederken havaalanları da iflas ediyor. Uluslararası Havaalanları Konseyi (ACI) Avrupa’daki 193 havaalanı işletmesinin iflas edebileceği uyarısında bulundu.
Havayollarının durumu ve dünyada iflas eden hava yollarının listesi aşağıdadır.
Kaynak Dünya gazetesi
Avrupa Birliği Genel Mahkemesi, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle Fransa ve İsveç’in, hava yollarına sağladığı kamu desteklemelerini hukuka uygun buldu. Merkezi Lüksemburg’da bulunan Avrupa Adalet Divanı’na bağlı Avrupa Birliği (AB) Genel Mahkemesi, merkezi İrlanda’da bulunan, düşük maliyetli hava yolu şirketi Ryanair’in açtığı iki davayı karara bağladı.
Mahkeme, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınında Fransa’nın, hava yollarını vergi ödemelerini erteleyerek desteklemesinin AB hukukuna uygun olduğuna hükmetti. Kararda, “(Fransa’da) COVID-19’un neden olduğu ekonomik zararı gidermek için sağlanan destekleme uygundur ve ayrımcılık teşkil etmez” ifadesi kullanıldı.
Genel Mahkeme, salgın nedeniyle İsveç’in, ülkede işletme ruhsatına sahip hava yollarını desteklemek için uygulamaya başladığı kredi garanti programını da mevzuata uygun buldu.
AB Komisyonu, salgın nedeniyle üye ülkelerin kamu destekleme kurallarını gevşetmişti. Bunun üzerine üye ülkeler, hava yolları da dahil salgından etkilenen çeşitli sektörlere ciddi miktarda kamu yardımı sağlamaya başlamıştı.
Ryanair, mahkemeden, Fransa ve İsveç’in salgın nedeniyle ülkelerindeki hava yolu şirketlerine sağladığı vergi indirimi ve kredi garantisi gibi imtiyazlara ilişkin AB Komisyonu onayı alınan kararlarının iptal edilmesini talep etmişti.
Öte yandan, Ryanair, salgın nedeniyle AB üyesi ülkelerin özellikle bayrak taşıyıcı hava yolu firmalarına 30 milyar Euro’nun üzerinde kamu desteği sağladığını, bunun AB havayolu sektöründe adil rekabete zarar verdiğini belirterek, AB Genel Mahkemesi kararını temyiz edeceklerini duyurdu.
Yukardaki resimde pandemi yüzünden bir ABD hava limanında uçaklar park etmek zorunda kaldılar. Dünyanın birçok ülkesinde aynı senaryo mevcut.
İntiharlar
Japonya da intihar sayıları gerilerken 2020 yılında işsizlik yüzünden 20.919 kişi intihar etti. Bu korkunç bir rakam. Bu rakamın içerisinde gençler ve kadınlar da var. Uzak doğuda Japonya’yı intihar konusunda geçen tek ülke G.Koreymiş.
Dünyada her yıl 800.000 kişi civarı intihar olayları yaşanıyor. Bu rakam DSÖ’den geliyor. Eminim gerçek çok daha acıdır. İntihar girişimlerinin sayısı ise 16 milyon civarı. Türkiye bu konuda iyi durumda çünkü her 100 bin kişiden sadece 7%’si intihar ediyor.
Refah ülkelerde intihar sayısı oldukça yüksek, çünkü yalnızlık ve psikolojik bunalımlar insanı intihara teşvik ediyor. İntiharı önlemenin en önemli unsurlarından birisi şudur. ‘ Yalnız değilsin, iletişim kurun’.
Koronavirüs döneminde yalnızlıktan şikâyet edenlerin sayısı da artıyor. Sokağa çıkma yasakları ve kısıtlamaların yoğun olduğu dönemde yapılan araştırmalar, alınan önlemlerin başta yaşlılar ve gençler olmak üzere depresyon eğilimlerini artırdığını ortaya koymuştu.
Dünyada Corona Yüzünden İflas Eden veya Çok Zor Durumda Kalan Şirketler
En çok etkilenen şirketler ABD şirketleri oldular. Aşağıdaki, şirketler zaten pandemiden önce zor durumdaydılar. Aşıların başlamasıyla belki yarısı kadarı tekrar kendilerine gelebilirler, lakin kan kaybı ve işsizlik yüksek değerlerde. İşte o şirketlerden birkaç tanesi.
NEIMAN MARCUS GROUP, bir ABD lüks giyim mağazaları zinciri olup New York landmark Bergdorf Goodman’nın da sahibi. 2005 senesinden bu yana can çekişen gurup çok zor durumda. J.C. PENNEY, 118 yıldan beri çalışan bu şirketin ABD de 840 adet giyim mağazaları mevcuttur. Mağazalarının üçte biri kapanıyor ve 20.000 kişi işsiz kalıyor. AVIANCA, Kolombiya da bir uçak şirketi olan Avianca 1919 yılında kurulmuştur. Hayatta kalması için hem uçuş noktalarını azaltacak ve çalışanlarının 40%’nı işten çıkaracak. NORWEGIAN AIR, Uçak şirketi battı ve yolcu sayısı inanılmaz bir şekilde 99% azalmış. DIGICEL, Carraib adalarındaki bu cep telefon şirketi Mayıs ayında New York ta iflas etmiş.
Bu liseye daha binlerce uluslararası şirketler ilave edebiliriz.
Koronavirüte Uluslararası Son Tablo
ÜLKE | VAKA | ÖLÜ | YER |
United States | 28,565,929 | 506,596 | North America |
India | 10,976,388 | 156,237 | Asia |
Brazil | 10,030,626 | 243,610 | South America |
Russia | 4,139,031 | 82,396 | Europe |
United Kingdom | 4,095,269 | 119,920 | Europe |
France | 3,536,648 | 83,393 | Europe |
Spain | 3,133,122 | 67,101 | Europe |
Italy | 2,780,882 | 95,235 | Europe |
Turkey | 2,624,019 | 27,903 | Asia |
Germany | 2,374,846 | 67,681 | Europe |
Colombia | 2,212,525 | 58,334 | South America |
Argentina | 2,046,795 | 50,857 | South America |
Mexico | 2,022,662 | 178,108 | North America |
Poland | 1,623,218 | 41,823 | Europe |
Iran | 1,558,159 | 59,341 | Asia |
South Africa | 1,500,677 | 48,859 | Africa |
Ukraine | 1,293,672 | 24,972 | Europe |
Indonesia | 1,263,299 | 34,152 | Asia |
Peru | 1,261,804 | 44,489 | South America |
Czech Republic (Czechia) | 1,134,957 | 18,913 | Europe |
Netherlands | 1,047,400 | 15,138 | Europe |
Canada | 839,605 | 21,560 | North America |
Portugal | 794,769 | 15,821 | Europe |
Chile | 791,939 | 19,897 | South America |
Romania | 774,555 | 19,738 | Europe |
Belgium | 746,302 | 21,821 | Europe |
Israel | 744,513 | 5,526 | Asia |
Iraq | 661,477 | 13,232 | Asia |
Sweden | 631,166 | 12,649 | Europe |
Pakistan | 568,506 | 12,527 | Asia |
Philippines | 557,058 | 11,829 | Asia |
Switzerland | 547,775 | 9,883 | Europe |
Bangladesh | 542,674 | 8,337 | Asia |
Morocco | 480,504 | 8,540 | Africa |
Austria | 441,659 | 8,348 | Europe |
Serbia | 431,680 | 4,306 | Europe |
Japan (+Diamond Princess) | 422,679 | 7,287 | Asia |
Hungary | 397,116 | 14,145 | Europe |
Saudi Arabia | 374,366 | 6,454 | Asia |
United Arab Emirates | 365,017 | 1,093 | Asia |
Jordan | 357,611 | 4,528 | Asia |
Lebanon | 351,065 | 4,257 | Asia |
Panama | 334,463 | 5,694 | North America |
Slovakia | 287,752 | 6,350 | Europe |
Malaysia | 277,811 | 1,043 | Asia |
Belarus | 275,322 | 1,894 | Europe |
Nepal | 273,263 | 2,061 | Asia |
Ecuador | 271,276 | 15,474 | South America |
Georgia | 267,701 | 3,406 | Asia |
Bolivia | 239,524 | 11,353 | South America |
Croatia | 239,254 | 5,407 | Europe |
Bulgaria | 234,428 | 9,786 | Europe |
Dominican Republic | 233,598 | 3,024 | North America |
Azerbaijan | 232,829 | 3,193 | Asia |
Tunisia | 226,015 | 7,684 | Africa |
Ireland | 213,400 | 4,109 | Europe |
Denmark | 206,617 | 2,327 | Europe |
Kazakhstan | 205,825 | 2,540 | Asia |
Costa Rica | 201,241 | 2,756 | North America |
Lithuania | 192,986 | 3,145 | Europe |
Slovenia | 183,394 | 3,762 | Europe |
Kuwait | 182,460 | 1,034 | Asia |
Greece | 177,494 | 6,249 | Europe |
Egypt | 176,333 | 10,201 | Africa |
Moldova | 175,183 | 3,739 | Europe |
State of Palestine | 171,154 | 1,956 | Asia |
Guatemala | 170,275 | 6,220 | North America |
Armenia | 170,011 | 3,158 | Asia |
Honduras | 163,305 | 3,965 | North America |
Qatar | 159,518 | 256 | Asia |
Ethiopia | 151,016 | 2,259 | Africa |
Nigeria | 150,246 | 1,803 | Africa |
Paraguay | 148,622 | 3,008 | South America |
Myanmar | 141,728 | 3,194 | Asia |
Oman | 138,494 | 1,549 | Asia |
Venezuela | 134,781 | 1,303 | South America |
Libya | 129,325 | 2,088 | Africa |
Bosnia and Herzegovina | 127,537 | 4,979 | Europe |
Bahrain | 115,705 | 414 | Asia |
Algeria | 111,418 | 2,950 | Africa |
Kenya | 103,841 | 1,813 | Africa |
North Macedonia | 98,584 | 3,037 | Europe |
Albania | 97,909 | 1,636 | Europe |
China | 89,816 | 4,636 | Asia |
South Korea | 86,128 | 1,550 | Asia |
Kyrgyzstan | 85,772 | 1,450 | Asia |
Latvia | 80,040 | 1,533 | Europe |
Uzbekistan | 79,598 | 622 | Asia |
Ghana | 79,165 | 568 | Africa |
Sri Lanka | 78,937 | 430 | Asia |
Zambia | 73,203 | 1,002 | Africa |
Montenegro | 71,112 | 932 | Europe |
Norway | 68,000 | 607 | Europe |
Singapore | 59,846 | 29 | Asia |
El Salvador | 58,546 | 1,785 | North America |
Estonia | 56,246 | 518 | Europe |
Afghanistan | 55,580 | 2,430 | Asia |
Mozambique | 54,204 | 583 | Africa |
Luxembourg | 53,782 | 622 | Europe |
Finland | 52,653 | 725 | Europe |
Uruguay | 50,752 | 558 | South America |
Cuba | 42,547 | 287 | North America |
Uganda | 40,168 | 331 | Africa |
Namibia | 36,993 | 399 | Africa |
Zimbabwe | 35,710 | 1,430 | Africa |
Cameroon | 33,749 | 523 | Africa |
Cyprus | 32,935 | 228 | Asia |
Senegal | 32,378 | 787 | Africa |
Côte d’Ivoire | 31,825 | 185 | Africa |
Malawi | 29,837 | 984 | Africa |
Australia | 28,918 | 909 | Australia/Oceania |
Sudan | 28,038 | 1,864 | Africa |
Botswana | 26,524 | 254 | Africa |
Thailand | 25,241 | 83 | Asia |
DR Congo | 24,964 | 695 | Africa |
Jamaica | 20,581 | 391 | North America |
Malta | 20,563 | 301 | Europe |
Angola | 20,452 | 498 | Africa |
Madagascar | 19,598 | 292 | Africa |
Maldives | 18,340 | 58 | Asia |
French Polynesia | 18,335 | 136 | Australia/Oceania |
Rwanda | 17,929 | 245 | Africa |
Mauritania | 17,058 | 433 | Africa |
Eswatini | 16,742 | 644 | Africa |
French Guiana | 16,456 | 80 | South America |
Guinea | 15,216 | 86 | Africa |
Syria | 15,045 | 990 | Asia |
Cabo Verde | 14,948 | 142 | Africa |
Mayotte | 14,492 | 89 | Africa |
Gabon | 13,553 | 75 | Africa |
Tajikistan | 13,308 | 90 | Asia |
Belize | 12,207 | 314 | North America |
Haiti | 12,206 | 247 | North America |
Burkina Faso | 11,703 | 139 | Africa |
Réunion | 11,562 | 48 | Africa |
Hong Kong | 10,834 | 197 | Asia |
Andorra | 10,610 | 107 | Europe |
Lesotho | 10,455 | 285 | Africa |
Guadeloupe | 9,528 | 158 | North America |
Suriname | 8,838 | 168 | South America |
Congo | 8,419 | 123 | Africa |
Bahamas | 8,403 | 179 | North America |
Guyana | 8,338 | 189 | South America |
Mali | 8,260 | 344 | Africa |
Trinidad and Tobago | 7,666 | 138 | North America |
Aruba | 7,553 | 70 | North America |
Martinique | 6,625 | 45 | North America |
Nicaragua | 6,398 | 172 | North America |
South Sudan | 6,277 | 83 | Africa |
Togo | 6,085 | 81 | Africa |
Iceland | 6,045 | 29 | Europe |
Djibouti | 6,008 | 63 | Africa |
Equatorial Guinea | 5,747 | 88 | Africa |
Somalia | 5,632 | 179 | Africa |
Benin | 5,143 | 65 | Africa |
Central African Republic | 4,997 | 63 | Africa |
Niger | 4,718 | 170 | Africa |
Curaçao | 4,666 | 22 | North America |
Gambia | 4,510 | 139 | Africa |
Gibraltar | 4,228 | 88 | Europe |
Channel Islands | 4,016 | 85 | Europe |
Sierra Leone | 3,841 | 79 | Africa |
Chad | 3,776 | 132 | Africa |
Comoros | 3,458 | 138 | Africa |
San Marino | 3,420 | 72 | Europe |
Guinea-Bissau | 3,025 | 46 | Africa |
Eritrea | 2,675 | 7 | Africa |
Barbados | 2,647 | 29 | North America |
Saint Lucia | 2,620 | 25 | North America |
Mongolia | 2,551 | 2 | Asia |
Liechtenstein | 2,543 | 54 | Europe |
Vietnam | 2,362 | 35 | Asia |
New Zealand | 2,348 | 26 | Australia/Oceania |
Seychelles | 2,280 | 10 | Africa |
Yemen | 2,154 | 618 | Asia |
Sint Maarten | 2,027 | 27 | North America |
Liberia | 1,988 | 85 | Africa |
Burundi | 1,955 | 3 | Africa |
Turks and Caicos | 1,928 | 13 | North America |
Monaco | 1,844 | 22 | Europe |
Sao Tome & Principe | 1,578 | 20 | Africa |
Saint Martin | 1,497 | 12 | North America |
St. Vincent & Grenadines | 1,494 | 6 | North America |
Papua New Guinea | 955 | 10 | Australia/Oceania |
Taiwan | 941 | 9 | Asia |
Bhutan | 866 | 1 | Asia |
Bermuda | 699 | 12 | North America |
Faeroe Islands | 658 | 1 | Europe |
Mauritius | 603 | 10 | Africa |
Antigua and Barbuda | 548 | 10 | North America |
Saint Barthelemy | 512 | 1 | North America |
Tanzania | 509 | 21 | Africa |
Cambodia | 484 | 0 | Asia |
Isle of Man | 449 | 25 | Europe |
Cayman Islands | 425 | 2 | North America |
Caribbean Netherlands | 360 | 3 | North America |
Brunei | 185 | 3 | Asia |
Grenada | 148 | 1 | North America |
Dominica | 134 | 0 | North America |
British Virgin Islands | 114 | 1 | North America |
Timor-Leste | 103 | 0 | Asia |
Fiji | 56 | 2 | Australia/Oceania |
New Caledonia | 55 | 0 | Australia/Oceania |
Falkland Islands | 54 | 0 | South America |
Macao | 48 | 0 | Asia |
Laos | 45 | 0 | Asia |
Saint Kitts & Nevis | 41 | 0 | North America |
Greenland | 30 | 0 | North America |
Holy See | 27 | 0 | Europe |
Saint Pierre & Miquelon | 24 | 0 | North America |
Montserrat | 20 | 1 | North America |
Solomon Islands | 18 | 0 | Australia/Oceania |
Anguilla | 18 | 0 | North America |
Western Sahara | 10 | 1 | Africa |
MS Zaandam | 9 | 2 | |
Wallis & Futuna | 9 | 0 | Australia/Oceania |
Marshall Islands | 4 | 0 | Australia/Oceania |
Samoa | 3 | 0 | Australia/Oceania |
Vanuatu | 1 | 0 | Australia/Oceania |
Micronesia | 1 | 0 | Australia/Oceania |