Torba yasa ile yeni vergi artışları yolda

Özellikle bankalar başta kurum karlarının tüm zamanların rekorunu kırdığı 2022 yılında kurumlar vergisindeki yüksek oranlı artışın da etkisiyle toplam vergi gelirleri yüzde 102 artışla 2 trilyon 353,3 milyar liraya ulaştı. Geçen yıl vergi dışındaki bütçe gelirlerinde de yüksek oranlı artışlar kaydedildi.

2022 yılında kurumlar vergisi tahsilatı yüzde 185,1 artışla 507,5 milyar liraya ulaştı. Gelir vergisi tahsilatı da yüzde 62,3 artışla 356,5 milyar lira oldu.

Dolaylı vergiler kapsamında yer alan dâhilde alınan KDV’de önceki yıla göre yüzde 80 daha fazla olmak üzere 678,6 milyar liralık tahsilatla ulaşıldı. İthalattaki hızlı büyüme paralelinde ithalde alınan KDV tahsilatı da yüzde 121,1 artışla 579 milyar liraya ulaştı.

2022 yılında toplam ÖTV tahsilatı yüzde 104,4 artışla 419,8 milyar lira  oldu.

Vaatler ve pragmatik siyaset arenasının

Fırsat maliyeti sokaktaki vatandaşa vergi artışı olarak döneceği çarşambadan belliydi. Hokkabaz olsan yine bütçe yılını çıkarmak imkânsızdı.  Gelirler ve giderler Devletlerin bütün meselesi bu. Aradaki farkı nasıl kapatırız. On puanlık uzmanlık sorusu. Sınıfta kalmamak için ya dışarıdan borç para bulacaksın, ya da vergi artışlarına gidip vatandaşın cebine kolunu sokacaksın( el her daim zatı cepte)

Bu bağlamda meclise sunulan torba yasaya hep birlikte bir göz atalım isterseniz.

Kurumlar Vergisi Artışı…

Kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e çıkıyor. Finans ve sigorta şirketlerinde bu oran %25’den %30’a çıkarılıyor.

Yürürlük tarihi çok önemli. 1.10.2023 tarihinden sonraki verilen beyanlar için geçerli olacak, yani 3’üncü geçici vergi döneminden itibaren yeni oran uygulanacak.

Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi…

Ek vergilerin tadını alan iktidar bu sefer araçlara gözünü dikti. Bakalım sırada ne var. Misal emlak vergisi olabilir mi?

Bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılı için ek motorlu taşıtlar vergisi getiriliyor. Bu düzenlemeye göre 2023 yılında ödenecek MTV’leri iki katı olarak ödeyeceğiz.

ÖTV Artışları Artık Altı Aylık Olarak Yapılacak…

ÖTV Kanununun 12. maddesine eklenen 5 numaralı fıkra ile ÖTV Kanunu eki (ı) sayılı listede bunanan petrol ürünleri, LPG, doğalgaz, madeni yağlar, solventler ve diğer ürünlerde uygulanan maktu ÖTV tutarları, her yılın Ocak ve Temmuz aylarında TÜİK tarafından açıklanan altı aylık ÜFE artışı oranında otomatik olarak artacaktır. BU uygulama (III) sayılı listede bulunan tütün mamülleri ve alkollü içeceklerde ki ÖTV tutarları içinde yapılmaktadır.

Cumhurbaşkanı bu artışları uygulatmama, farkı oranlarda uygulatma, farklı tarihlerde ayrıca belirleme, belirlenen tutarları yarısına kadar olan artış yetkisi 5 katı olarak değiştirilmektedir. Cumhurbaşkanın ilgili ÖTV listelerinde bulunan mallara artış yapma yetkisinin kanun eki listede belirlenen tutarlarda sınırlı kalmayıp, bu tutarların altı aylık ÜFE artışlarına göre otomatik olarak değişmiş olan tutarlar dikkate alınarak yapılabileceği hususunda düzenleme yapılmaktadır.

İhracatçıya Teşvik 5 Puan Vergi İndirimi

Elbet bunu alkışlamak lazım. Ekonominin hele bu zor yıllarda ana motoru ihracat olduğu için eskiden % 1 gibi sembolik olan kurumlar vergisi indirimi % 5’e çıkarılıyor.

Bazı İstisnalar Kaldırılıyor…

Aslında bir açıdan bakınca saplanan istisnadan firmanın artık yararlanamaması ya da daha aza indirilmesi bir vergi artışıdır.

* Taşınmaz satışında kurumlar vergisi ve KDV istisnası mevcut düzenlendi. Şirketlerin aktifinde 2 yıldan fazla kayıtlı olan taşınmazların satışında uygulanmakta olan kurumlar vergisi ve KDV istisnaları kalkıyor.

Kanunun yürürlülük tarihinden önce şirket aktifinde kayıtlı bulunan taşınmazlar için bu istisnaların devam etmesi beklenmektedir. Ancak, bunların satışında kurumlar vergisi istisna oranı %50’den %25’e düşürülmektedir.

* Şirketlerin yatırım fonlarından elde ettikleri kazançlara ilişkin kurumlar vergisi istisnası kaldırıyor. Girişim sermayesi fonlarından elde ettikleri kazançlara ilişkin istisna hariç olmak üzere.

* Yeni gelen düzenleme ile taşınmazlar kısmi bölünmeye dahil edilmeyecek. Artık sadece iştirak hisseleri ile üretim ve hizmet işletmeleri kısmi bölünmeye konu olabilecektir. Bu düzenlemenin mantığını anlamak mümkün değil. Birleşme bölünme nevi değişikliği firmaların kurumsallaşmasında en önemli vergi müesseseleri olarak kullanılırken kalkıp muvazaa olabilir ihtimaliyle tüm gemileri yakmanın ne manası var. Temennimiz bu düzenlemenin yerinde kalmasıdır.

Aman çukur ve çöküş kavramlarından uzak yine de bu toprakların bir an önce ayağa kalkıp şahlanmaya hazırlanması ütopyasıyla sözlerimizi bağlayalım.

Yapay zekâ, dünya ekonomisini değiştirmeye başladı bile. Bize birçok şey geç gelmesin avuntusu biraz gariban tesellisi olarak seyrediyor. Nerden çıktı bu yazının sonuna iliştirilmiş gibi eğreti duran bu yapay zekâ teknoloji ve üretkenlik sacayağı…

Ekonomide  üretkenliği nasıl artıracağız. Teknolojik gelişim ile. Sonra ücretler artacak, sonra o ücretlerin bir kısmı nitelikli elamana kültürel bir varlığı yani kalkınmaya dönüşecek, hem firmalar hem çalışanlar yüksek kaliteli bir yaşama erişecek. Ve huzur ve refah en geniş tabana yayılacak…