Vergide Dünya Halleri – 15

Haftanın Vergi Bülteni…

En son Vergide Dünya Hallerinden bu güne vergi dünyamızda neler öne çıkmış kamu oyunda en çok neler konuşulup tartışılmış  hangi düzenlemeler yapılmış gelin hep birlikte bir göz atalım.

1.Elektrikli otomobillerin ÖTV dilimlerinde düzenleme

Elektrikli otomobillerin ÖTV matrahında düzenlemeye gidildi. Buna göre Kararla, yüzde 10 ÖTV oranına tabi olan söz konusu otomobiller için esas alınan matrah eşiği 1 milyon 250 bin liradan 1 milyon 450 bin liraya çıkarıldı

ÖTV matrahı artırılınca örnekle ilerlemek gerekirse 160 kW’yı geçmeyen elektrikli bir otomobilin fiyatı 1 milyon 450 bin lira olduğunu düşünürsek yüzde 10 vergi oranına tabi tutuluyor. Bu aracın satış fiyatı 1 milyon 450 bin 1 lira olursa ÖTV vergi oranı yüzde 40 olarak tespit ediliyor ve fiyatı da yükselmiş oluyor. Bazı otomobil markalarının satış fiyatları küçük farklarla yüzde 40 dilimine girdiği için fiyat ayarlamaları yapılarak yüzde 10’luk dilime alınabilir ve böylece fiyatlarda gerileme yaşanabilir. Başka bir deyişle de ÖTV dilimi nedeniyle fiyat artıramayan markalar 200 bin lira fiyat artırarak yaparak ÖTV dilimini yüzde 10 baremi içinde tutabilecekler.

2.Vergide Adalet

Vergide adalet olacak ise, öncelikle toplam vergi gelirleri içerisindeki dolaylı vergiler miktarı azaltılıp,dolaysız vergiler arttırılmalıdır.

Dolaylı vergiler:Harcama yaparken ödenen (KDV-ÖTV-Damga-harç gibi) ve gelir seviyesi gözetilmeden herkesden aynı ölçüde alınan vergilerdir.Kişinin ödeme gücüne göre bir ayrım yapamazsınız.Zengin ve fakir aynı vergiyi öder.Bu nedenle adaletsiz bir vergi ödeme türüdür.Bizde toplam vergi gelirleri içindeki  payı yaklaşık  % 65 civarındadır.

Dolaysız Vergiler: Kişi ve kurumların, gelirleri  ve servetleri üzerinden alınan (Gelir vergisi, Kurumlar vergisi, Taşıt ve emlak vergileri gibi) vergilerdir. Kişilerin gelir ve servet gücüne göre ayrım yapılarak ödenir. Bu nedenle klasik deyimle “çok kazanandan çok, az kazanandan az “ alınabilir. Ayrıca gelir türleri arasında da ayrım yapılarak, ücret gelirlerinden, sermaye gelirlerine göre daha az oranda vergi alınabilir.Yani daha adaletli bir vergilendirme türüdür. Ancak, ülkemizde toplam vergi gelirleri içerisindeki payı, % 35 leri geçemiyor.

Bu nedenle vergi sistemimizdeki adaleti sağlamak istiyor isek, öncelikle toplam vergi gelirlerindeki  dolaylı vergileri azaltıp, dolaysız vergileri arttırmamız gerekiyor.

3.İrlanda düşük vergi oranı ve teşvikleri sebebiyle birçok teknoloji devinin Avrupa merkezine evsahipliği yapıyor. Apple da bu markalardan biri. Ancak 2014 yılında Avrupa Adalet Divanı’nın usulsüzlük iddiasıyla aleyhinde başlattığı soruşturma firmayı sıkıştırmaya devam ediyor. Başsavcı Giovanni Pitruzzella 14,3 milyar euro tutarında ceza talep edilen davanın alt mahkemede yeniden görülmesi için başvuruda bulundu. Kesin kararın önümüzdeki sene çıkması bekleniyor.

4.İspanya’da vergi kaçakçılığından yargılanan Shakira, 7,3 milyon avro para cezası aldı. Shakira, Barcelona’da görülen davanın ilk duruşmasında anlaşmaya giderek cezaevine girme riskini ortadan kaldırdı.

5.Kripto Gündemi

Dünyanın en büyük kripto borsası Binance, ABD ekonomik yaptırımlarına aykırı şekilde 100 binden fazla sayıda işlem yaptığı (kara para akladığı) gerekçesiyle 4,3 milyar dolar para cezasına çarptırıldı. Şirketin Kurucusu ve CEO’su Changpeng Zhao suçlamaların hepsini kabul ederek istifa etti. Zhao cezanın 50 milyon dolarını kişisel hesabından ödeyecek. Binance cezanın 1,81 milyar dolarını 15 ay içinde ödemek zorunda. Bu tutar, ABD tarihindeki en büyük kurumsal para cezası.

Kararın açıklanmasının hemen ardından beklendiği üzere Binance’ten 956 milyon dolarlık para çıkışı gerçekleşti. Beklenmedik gelişmeyse kripto para camiasının amiral gemisi Bitcoin’in 38 bin dolar seviyesini geçerek 2022 zirvesine yeniden oturmasıydı.

6.Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne göre, yeniden değerleme oranı, bu yıl için yüzde 58,46 olarak tespit edildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlandı.

7.Böylece, anonim ve limited şirketlerin en az (asgari) sermaye tutarı beş kat artırılmıştır.

Anonim şirketlerde 500 bin ve Limited şirketlerde 50 bine çıkarılmıştır. Cumhurbaşkanı kararı 1 Ocak 2024 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe konulmuştur. Anonim şirketlerde Avukat tutma zorunluluğu 1.250.000 tl olarak uygulanacak

8.24 Kasım 2023 tarihinde Plan Bütçe Komisyonunda görüşülen Yeni Torba Yasaya ilişkin detaylar ortaya çıktı.

1.Banka ve finans kurumlarının 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar ve zararları dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak.
2.Mevduat, katılım ve döviz tevdiat hesapları için uygulanabilecek tevkifat oranlarına ilişkin cumhurbaşkanına yetki verilecek.

3.KDV iadelerinde iade hakkının kısmen veya tamamen kaldırılması veya yeniden koyulması hususunda cumhurbaşkanına yetki verilecek.

4.Yurt dışında verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon gibi bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden elde edilen kazançların tamamının, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartı getirilerek, indirim oranı yüzde 50’den yüzde 80’e çıkarılıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na, istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’ye transfer edilmesi gereken kazanç tutarını belirleme yetkisi veriliyor.

5.Kur korumalı mevduattan (KKM) elde edilen gelirlere sağlanan kurumlar vergisi istisnası 30 Haziran 2024’e uzatılacak, bitiminde cumhurbaşkanına uzatma yetkisi verilecek.

6.Türkiye’ye getirilmesi şartıyla gelir vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri yabancı kurumlardan elde ettikleri kar paylarının yarısı gelir vergisinden istisna edilecek.

7.Yeni eşik tutarlar belirlenerek ticari gemilere kesilecek cezalar artırılacak. Harçlar Kanunu kapsamında bulunmayıp denizcilik mevzuatında yer alan diğer sörvey belgeleri harç kapsamına alınıyor ve harç tutarları yeniden belirleniyor. Ayrıca seyir izin belgelerinden alınacak harçlara ilişkin tarife oluşturuluyor.

8.ihracat gelirlerinin binde 5’i olarak uygulanan götürü gider indirimi kaldırılacak.

9.Özelleştirme İhaleleri Elektronik Ortamda Yapılabilecek.

10.Yapım işlerine ek fiyat farkı ve süre uzatımı verilmesine ilişkin düzenleme yapılacak.

11.Mahalli idarelerin kira sertifikası ihraçlarının Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın iznine tabi olması düzenlenecek.

12.TCDD’nin Hazine garantili kredilerinden kaynaklı vadesi geçmiş borçlarının kurumun ödenmemiş sermayesine mahsubu sağlanacak.

13.2014 öncesine ait ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

14.Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketi’ne kurumlar vergisi muafiyeti sağlanacak.

15.Dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret sermaye şirketleri aracılığıyla yapılan ihracatlarda imalatçıya kurumlar vergisinde 5 puan indirim yapılacak.

16.Depremler sebebiyle genel afet bölgesi ilan edilen yerlerde 2025’e kadar fahiş fiyat uygulamalarına katlı idari para cezası verilmesine ilişkin düzenleme yapılacak.

17.Teklife göre, cep telefonlarındaki asgari maktu vergi tutarı yıllık değerleme oranı ile güncellenecek.

18.Teklifle birlikte finansal sıkıntıda olan şirketlere tanınan borç yapılandırma imkanı için süre 2 yıl daha uzatılıyor.

19.Konut kredilerine uygulanan banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası tek konutla sınırlandırılıyor.

20.Gerçek kişilerin; internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ve bu ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesna olacak.

21.Yıllara sari inşaat işlerinde tevkifat oranının belirlenmesi, işin nevine göre ayırım yapılabilmesi ile mevduat, katılım ve döviz tevdiat hesapları için uygulanabilecek tevkifat oranları için Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.

22.Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi açısından istisnanın uygulama süresi de 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na maddenin uygulama süresini beş yıla kadar uzatma yetkisi veriliyor.

23.Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi açısından istisnanın uygulama süresi de 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na maddenin uygulama süresini beş yıla kadar uzatma yetkisi veriliyor.

24.Damga vergisinin, ihale sözleşmesinin yararlanılmayan kısmı iade edilebilecek.

25.vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar Katma Değer Vergisi beyannamelerini vergilendirme dönemini takip eden ayın 21. günü akşamına kadar ödeyecek.

26.Yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler, sağlık tesislerine ilişkin projeler, eğitim öğretim tesislerine ilişkin projeleri üstlenenler ile ihale edilmesi ile görevlendirilenlere yatırım döneminde proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet ifalarına ilişkin KDV istisnanın süresi 31 Aralık 2028’e uzatılıyor.

Haftaya yeniden görüşebilmek ümidiyle…