Vergide Dünya Halleri – 16

Yeni Torba Kanun (7491)Çıktı…

Yılın son bülteniyle merhaba.

2023 yılı dünya ülkeleri için zor bizim içinde çok çok zor kriz içinde geçti.

Depremin yarattığı felaket ise bu krizin derinleşmesine vesile oldu.

Cumhuriyet’in 100. Yılı buruk ve hüzünlü geçti…

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Türkiye ekonomisi için bu yıl yüzde 4,5 büyüme öngörürken, 2024’te yüzde 2,9; 2025’te ise yüzde 3,2 büyüme oranı yakalanacağın tahmin etti.

1. 7491 Sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 28/12/2023 tarihli ve 32413 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, vergi kanunlarında yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir:

Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki yabancı kurumlara iştirak eden kurumlara, bazı şartları sağlamaları durumunda iştirak kazancı istisnasının %50 oranında uygulanması düzenlenmektedir.

Hizmet ihracında elde edilen kazanca uygulanan indirim oranı %80’e çıkarılmaktadır (KVK).

Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak gerçekleştirilen ihracat faaliyetlerine kurumlar vergisinin 5 puan indirimli olarak uygulanması öngörülmektedir.

Banka ve finans kurumlarınca yapılacak enflasyon düzeltmesinin vergi matrahını etkilenmemesi düzenlenmektedir.

Kur korumalı hesaplara uygulanan kurumlar vergisi istisnası süresi 30/6/2024 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Ar-Ge ve yatırım teşvik belgesi

kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için amortisman oran ve sürelerinin mevcut faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınarak hesaplanması uygulamasında süre 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV’nin indiriminde KDV’nin ödenmiş olması şartına KDV Kanununda yer verilmektedir.

Cumhurbaşkanına iade hakkını kısmen veya tamamen kaldırma veya yeniden koyma ve bu şekilde iade hakkı kısıtlanan mal veya hizmetleri belirleme yetkisi verilmektedir.

Sorumlu sıfatıyla verilen KDV beyannamelerinin verilme tarihi vergilendirme dönemini takip eden ayın 21 inci gününe, ödeme tarihi ise 23 üncü gününe çekilmektedir.

Bazı projeler için uygulanan KDV istisnası süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Ulaştırma ve Alt Yapı Harcamalarına yönelik KDV istisnası süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna devir ve teslimi ile bu taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından devir ve tesliminde uygulanan KDV istisnası 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnasının kapsamı genişletilmektedir.

Yurt dışından elde edilen kar paylarının yarısının gelir vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır (GVK).

Götürü gider uygulaması kaldırılmaktadır.

Hizmet ihracında elde edilen kazanca uygulanan indirim oranı %80’e çıkarılmaktadır (GVK).

Yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde uygulanan stopaj oranlarının belirlenmesinde Cumhurbaşkanının yetkisi genişletilmektedir.

Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde yer alan bazı stopaj oranlarının değiştirilmesine ilişkin yetki düzenlemesi yapılmaktadır.

Sporcu ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin sabit oran uygulamasının süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlara uygulanan istisna süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Konut kredilerine uygulanan BSMV istisnasına sınırlama getirilmektedir.

Yurt içinden serbest bölgelere yapılan teslimlerin ihracat istisnası kapsamında olmadığı hususuna ÖTV Kanununda yer verilmektedir.

Motorlu araç ticareti yapanların kendi aralarında yaptıkları adi sözleşmelere istinaden, ÖTV aranmaksızın işlem tesis edilmesinin önüne geçilmektedir.

Alıcısı bulunan verici portatif (Cellular) telsiz telefon cihazlarından asgari 160 TL vergi alınmasına ilişkin düzenlemenin uygulama süresi 31/12/2033 tarihine uzatılmaktadır.

Haciz zaptının elektronik ortamda düzenlenebilmesine imkan sağlanmaktadır.

Bazı kamu alacaklarının taşınmaz devriyle ödenmesinde süre 31/12/2028 tarihine uzatılmaktadır.

Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminde yapılan sorgulamalara katılma payı getirilmektedir.

Uluslararası ihalelere ilişkin damga vergisi istisnası uygulamasında değişiklik yapılmaktadır.

Denizcilik sektörüne ilişkin Harçlar Kanununda düzenlemeler yapılmaktadır.

Gelir İdaresi Başkanlığına beyanname, bildirim veya form verme veya ödeme sürelerinin son gününü kanunî süresinden itibaren 15 günü geçmeyecek şekilde yeniden belirleme yetkisi verilmektedir.

Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketine kurumlar vergisi muafiyeti getirilmektedir.

MASAK’ın yasa dışı sanal bahisle mücadelesine destek

Yasa dışı sanal bahisle mücadele kapsamında, şans oyunları gelirlerinden alınan vergi oranlarında düzenlemeye gidildi.

Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı ve buna ilişkin ek karar Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulunun (MASAK) yasa dışı sanal bahisle mücadelesinin desteklenmesi amacıyla şans oyunları vergi oranları spor müsabakalarına dayalı müşterek bahislerde yüzde 10’dan yüzde 5’e, at yarışlarında yüzde 14’ten yüzde 7’ye, diğer şans oyunlarında yüzde 20’den yüzde 10’a indirildi.

Karar, 1 Ocak 2024’ten itibaren yürürlüğe girecek.

Öte yandan Resmi Gazete’de yayımlanan “7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile dağıtılabilir ikramiye oranı da yüzde 83’ten yüzde 93’e yükseltildi.

Bu ay içinde ki diğer değişiklik ve dikkat çeken haberler aşağıdaki gibidir.

2. Anonim Ve Limited Şirketlerde Asgari Sermaye Tutarları Artırılmıştır.

25/11/2023 tarihli ve 32380 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7887 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca;

1 OCAK 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, anonim ve limited şirketlerin Türk Ticaret Kanununda düzenlenen en az sermaye tutarları artırılmıştır.

İlgili karar uyarınca en az sermaye tutarı;

Anonim Şirketlerde 50.000 Türk Lirasından 250.000 Türk Lirasına,

Limited Şirketlerde 10.000 Türk Lirasından 50.000 Türk Lirasına,

yükseltilmiştir.

Kayıtlı sermaye sistemini kabul eden halka açık olmayan anonim şirketlerde ise başlangıç sermayesi 500.000 Türk Lirasından az olamayacaktır.

Söz konusu tutarlar 1 OCAK 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yeni kurulacak olan anonim ve limited şirketler bakımından uygulanacaktır.

3. Geçen hafta hakkındaki suçlamaları kabul ederek istifa eden eski Binance CEO’su Changpeng Zhao’nun 23 Şubat’taki duruşmaya kadar ABD’yi terk ederek yaşadığı yer olan Birleşik Arap Emirlikleri’ne dönme talebi reddedildi.

Ne olmuştu? Zhao, Binance’te kara para aklama işlemlerinin engellenmesi için yeterince önlem almadığı ve ABD ekonomik yaptırımlarını ihlal ettiği suçlamalarını kabul etmiş ve CEO’luk görevinden istifa etmişti. Anlaşma kapsamında Binance 4,3 milyar dolar para cezasına çarptırılırken Zhao, 175 milyon dolar kefaletle serbest bırakılmıştı.

4. Virgin Atlantic’in atık yemek yağı ve hayvansal yağ gibi sürdürülebilir havacılık yakıtıyla (SAF) çalışan uçağı Boeing 787 ilk transatlantik uçuşunu yaptı. 

Neden önemli? Havacılık endüstrisini karbondan arındırma çabalarında bir dönüm noktası olarak değerlendirilen uçuş sırasında jet yakıtı ile aynı miktarda karbondioksit salındığı, ancak net emisyonun fosil yakıtlı yolculuklardan %70 daha düşük olmasının beklendiği aktarıldı.

5. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yayımladığı, 16 Avrupa ülkesini kapsayan araştırmada, yapay zekanın insan emeğini yok ettiğine dair raporların “fazlasıyla abartılmış” olabileceği belirtildi.

Dahası: İstihdam payları bakımından, düşük ve orta vasıflı işler büyük ölçüde etkilenmezken en büyük artış, yüksek vasıflı pozisyonlarda görüldü. Ücretler bakımından ise “nötr ve hafif olumsuz etkiler” kaydedilirken, bu etkilerin artabileceği bildirildi.

6. Kara para, yasadışı yollardan kazanılmış, kirli işlerden edinilmiş gelirlerin adı… Uyuşturucu, organ ticareti, kadın, çocuk kaçakçılığı, en fazla da silah ve benzeri ticaretten kazanılan paralar. Kayıtdışı ise sisteme girmek istemeyen para… Kara para sisteme girmek, kayıtdışı ise sistemden çıkmak ister.

Kara para neden son yıllarda tırmanışta?

Enflasyonun yüksek seyrettiği dönemlerde kara para aklama adımları da tırmanır. Yasadışı yollardan gelen kaynaklar fazlalaşınca ve ülkelerin kaynak ihtiyacı tırmanınca, aklama girişimleri hızlanır. Varlık barışı da bir tür kara parayı “af yolu ile” aklamaktan ibarettir. Hatırlayın; yurt dışından dövizini getirene; “%2 vergi karşılığında” sorgu sual olmayacağı kampanyalar yaşamıştık. En sonuncusu; 50 milyar $ gelir beklentisiyle uygulanmış ve sadece 2 milyar $ gelebilmişti.

7. Bu defa Bakanlığımıza iletilen talepler ve genel hayatın gidişatı dikkate alınarak; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için 30.11.2023 günü sonu itibarıyla sona erecek mücbir sebep halinin 30.4.2024 Salı günü sonu itibarıyla sona ermesi uygun bulunmuştur.

8. -TCMB’ye satışı yapılacak dövizlerin ve Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülecek dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti bankalarca yapılacaktır. İhracatçıya döviz dönüşüm desteği; TCMB’nın Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminde çıkma kararı sonrası boşluğu dolduracak nitelikte olup, ihracat yapan firmaların döviz kurunun enflasyon karşısındaki durumu nedeniyle getirilen bir destek olarak görülüyor. Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Merkez Bankasına satan firmalara döviz dönüşüm desteği sağlanması, ilgili taahhütleri kabul eden ve 1 ay içerisinde döviz alımı yapmayacak firmalara ilave yüzde 2 desteğin avantajlı olduğu görülüyor.

9. Ticaret Bakanlığı’nın lokanta, kafe ve pastaneler için aldığı önlemler Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre, işletmelerin fiyat listelerini giriş kapısı ve masalara koyması zorunlu olacak. Uygulama 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.

10. Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın çatı şirketi Meta, katma değer vergisi beyanında 870 milyon euro usülsüzlük yaptığı gerekçesiyle İtalya’da soruşturma altında. Avrupa Komisyonu da konuya dahil olmak üzere.

11. Yapı müteahhitleri 1/1/2024 tarihinden önce inşaat demiri izleme sistemi (İDİS) ne geçmeleri zorunludur.Bu tarihten sonra yapı müteahhidi nakliye firması tarafından şantiye sahasına ya da deposuna teslim edilen tüm inşaat demiri bağlarını teslim alırken,herbir inşaat demiri bağı üzerindeki her bir inşaat demiri bağ etiketini İDİS mobil uygulaması üzerinden okutarak teslim almak ve sisteme girmek zorundadır .www.idis.gov.tradresi üzerinden İDİS’ekaydolunması ve istenen belgelerin sisteme yüklenilmesi gerekir.Unutmayınız!!!

12. Döviz cinsinden açılmış Vadeli Mevduat hesaplarından elde edilen faiz gelirleri için uygulanan stopaj kesinti oranı %15’den %40’a çıkarıldı.

OECD’ye göre, mevcut kamu borcunun GSYH’ye oranı tüm zamanların en yüksek seviyelerinde seyrediyor ve hükümetler iklim değişikliğiyle mücadele ihtiyacı da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden ötürü artan mali baskılarla karşı karşıya kalıyor.

Gelecek yıl büyüme azalacak…

OECD, Türkiye ekonomisinin yılın ilk yarısındaki güçlü performansın ardından, bu yılki büyümenin yüzde 4,5 olacağını öngörüyor. Türkiye ekonomisinin 2024’te 2,9 büyümesi beklenirken, 2025’te büyümenin yüzde 3,2’ye yükseleceği tahmin ediliyor.

Son söz; sıkılaşan para politikası ve enflasyonun hane halkı tüketimini zayıflatacağı, bununla birlikte Türkiye’nin ihracatının daha güçlü bir küresel büyümeyi yansıtacak şekilde 2025’te ivme kazanacağı öngörüyor.

Tüm dostlara sağlık ve esenlik dolu bir yıl diliyorum…