Sadece Kullanma Suyu Tasarrufu Yeterli mi?

Tüm üretim süreçlerinde su harcandığını unutmamak gerek. Yiyecek, giyecek, sağlık bilumum ihtiyaçlarımızın karşılanması için de su tüketiliyor. Yani dolaylı olarak da su tüketiyoruz. Hatta suyu doğrudan değil, dolaylı olarak daha fazla tüketiyoruz. Bir insanın yaşamsal faaliyeti için günlük 2 litre su içmesi gerekiyor; banyo, tuvalet, mutfak gibi diğer kullanımlar için ortalama günlük 200 litre su harcıyoruz. Az gelişmiş ülkelerde bu miktar 60 litrelere kadar düşüyor. Bir insanın ağırlığının 100 katı dolaylı olarak günlük su tükettiği hesaplanmış; ortalama 7000 litre. Bu doğrudan su tüketiminin kat kat fazlası demek.

Bir malın veya hizmetin üretimi için kullanılan su kaynaklarının toplam miktarına suyun ayakizi deniyor. Su ayakizi, suyun tüketim göstergesi. Üretimde kullanılan suya sanal su ya da gizli su da denmekte.

Su sıkıntısının aslında en büyük nedeni tarımsal amaçlı kullanılan su miktarıdır. Dünya üzerindeki suyun sadece %2’si kullanılabilir ve ulaşılabilir tatlı su. Su kaynaklarının %72’inden fazlası insanların beslenme ihtiyaçlarını karşılamak amaçlı tarım için kullanılmakta. %18’i içme ve kullanma suyu olarak kullanılmakta. %10’u ise sanayide kullanılmakta. Tarımda kullanılan suyun %82’si ise salma sulama, %17’si yağmurlama sulama, %1’i ise damlama sulama olarak kullanılıyor. Sulama teknikleri açısından su tüketimini azaltma konusunu bir başka yazıya bırakıyorum.

Özellikle hayvansal gıda üretimi için çok daha fazla su tüketilmekte. Dünyanın kaynakları sınırlı ama artan nüfus ve israf, doğrudan ve dolaylı su tüketimini arttırmakta. Çılgın tüketim yüzünden dünya nüfusu 3 kat artarken, su tüketimi 7 kat artmış.

Dolaylı yoldan harcadığımız su miktarlarına örnekler verecek olursak;

1 Kg domates için 184 Litre

1 Kg buğday için 1.100 Litre

1 Kg pirinç için 2.300 Litre

1 Kg patates için 900 Litre

1 Porsiyon pilav için 100 Litre

1 Adet küp şeker için 7,5 Litre

1 Kg et için 15.455 Litre

1 Kg kahve için 21.000 Litre

4 araba tekerleği üretimi için 9.400 Litre 

1 T-Shirt üretimi için 2.700 Litre

1 Kot pantolon için 10.800 Litre

1 Deri ayakkabı için 16.600 Litre

1 Adet A4 kağıt için 10 Litre

Bu örnekler çoğaltılabilir. Başlıktaki sorumuzun yanıtı kocaman bir HAYIR! Kullanılabilir tatlı su bu kadar kıtken, her şeyi tasarruflu kullanmak, israftan kaçınmak mecburiyetindeyiz.

Çöpe giden her şey için su tüketildiğini unutmamak lazım. Pazardan, manavdan alışveriş yaparken, lokantalarda yemek siparişi verirken, sofralarda artan yemekler çöpe gittiğinde, buzdolabımızdaki gıdalar tüketilmeden bozulduğunda, tekstil ürünleri, plastik ürünler v.s. yeni bir şey alırken hep; üretilmeleri için ne kadar su tüketilmek zorunda olduğunu aklımıza getirelim. İsraftan kaçınalım…

Gürol İNAN